الف - روزنامه رای الیوم: بزودی اردوغان به دیدار بشار اسد در دمشق خواهد رفت!

روزنامه رای الیوم: بزودی اردوغان به دیدار بشار اسد در دمشق خواهد رفت!

عبدالباری عطوان تحلیلگر برجسته مسایل عرب در تحلیلی با اشاره به آخرین تحولات منطقه نوشت: ائتلاف های جدید در منطقه در حال شکل گیری است و چه بسا در آینده نزدیک با میانجیگری ایران و روسیه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه را در دمشق ببینیم.

وی در تحلیل روز چهارشنبه خود در روزنامه فرامنطقه ای رای الیوم نوشت: شکست نشست ریاض که هیأت عالی مذاکرات با چراغ سبز عربستان و با حضور نمایندگانی از مخالفان قاهره و مسکو دعوت به برگزاری آن کرد، قابل پیش بینی بود . این امر جدیدی نیست چرا که تقریبا یک اجماع بین المللی و عربی بر سر ضرورت ماندن«بشار اسد» رئیس جمهور سوریه در قدرت وجود دارد و در حال حاضر یک تغییر اساسی در ائتلاف های منطقه ای رخ داده است که مهم ترین آنها ظهور محور ترکیه، ایران و روسیه در رویارویی با محور دیگر یعنی محور عربستان و امارات که از حمایت آمریکا برخوردار بوده، است.

محور عربستان تلاش می کند مصر را به سمت خود جذب کند ولی برگزاری این نشست با مشارکت نمایندگان مخالفانی که روسیه و مصر از آنها حمایت می کنند خودش نیز یک موفقیت برای این محور به شمار می رود.

وی می افزاید: نشست دو روزه ریاض بدون آن که به نتیجه ای بر سر توافق برای تشکیل یک هیأت برای مذاکرات و تدوین برنامه سیاسی مشترک دست یابد، خاتمه یافت و شکست این نشست تنها به دلیل آن که این نشست بر کناره گیری اسد از قدرت تأکید داشت، نیست بلکه به دلیل تلاش آنها برای دور کردن افراد نزدیک به کشور قطر و ترکیه از هیأت مذاکره کننده مخالفان و آینده سوریه با توجه به تاثیر بحران خلیج فارس و اختلاف های سخت میان طرف های این بحران نیز اهمیت دارد.

این تحلیلگر تصریح کرد: عربستان که به شدت با هر گونه ایفای نقش بشار اسد رئیس جمهوری سوریه در آینده این کشور مخالفت می کرد، از این موضع خود عقب نشینی کرد. دلیل تغییر موضع عربستان این است که این کشور دریافت که در سایه ایستادگی ارتش سوریه و شکست طرح آمریکا در این کشور رسیدن به اهداف خود دشوار است.

سردبیر روزنامه رای الیوم افزود: زمانی که 'عادل الجبیر' وزیر خارجه عربستان در نامه‌ای به هیأت عالی مذاکره کننده مخالفان سوریه اعلام کرد که واقعیت سوریه نشان می‌دهد که کناره‌گیری بشار اسد از قدرت در زمان فعلی، غیرممکن است، نشان دهنده چرخش مواضع عربستان نه تنها در پرونده سوریه بلکه در پرونده‌های عراق، یمن و ایران است.

وی گفت: لحن مطمئن بشار اسد رئیس جمهور سوریه روز یکشنبه هفته جاری در افتتاحیه همایش وزارت خارجه سوریه نشان دهنده این بود که وی از تغییرات استراتژیک در منطقه خبر دارد که مهم ترین آن وجود نشانه هایی به عنوان پایان یابی جنگ سوریه است.

همچنین مشارکت مصر با یک هیأت بزرگ در نمایشگاه بین المللی دمشق پیام سیاسی بسیار مهم داشت که بازتاب دهنده رقابت بر سر نفوذ در سوریه جدید میان قدرت های منطقه ای و بین المللی و آغاز مسیر عادی سازی روابط به شکل علنی در عرصه های سیاسی و اقتصادی با یکدیگر است.

عطوان همچنین نوشت: سفر کم سابقه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به امان و پیش از آن سفر مهم‌تر از آن، سفر سرلشکر محمد حسین باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به ترکیه و امضای توافق نظامی راهبردی بین دو کشور و همچنین تهدیدهای رئیس جمهوری ایران درباره پاسخ به تحریم های آمریکا علیه کشور از طریق ازسرگیری فوری غنی سازی بیست درصدی اورانیوم همگی نشان می‌دهد که منطقه در آستانه تحولات مهمی است. تحولاتی که نقشه ائتلاف‌های جدیدی جایگزین نقشه ائتلاف‌های سابق به وجود خواهد آورد.

وی تصریح کرد: چه بسا در نقشه جدید دوست به دشمن و دشمن به دوست تبدیل شود، چه کسی تصور ارتباط خوب عربستان با رهبران شیعه عراق را می‌کرد و اینکه عربستان مرزهای خود را به روی عراق گشوده و کنسولگری خود در بصره و نجف اشرف را باز گشایی کند یا چه کسی تصور می کرد که عربستان آماده همپیمانی با علی عبدالله صالح باشد.

وی خاطرنشان کرد که 'ابراهیم کاراگول' سردبیر روزنامه ینی شفق چاپ ترکیه که از مطبوعات نزدیک به دولت ترکیه است هفته گذشته در مقالات خود از نگرانی ترکیه از نقشه ائتلاف‌های جدید در منطقه نوشت و تحلیل کرد که احتمال حذف و انزوای ترکیه از سوریه و همه منطقه و همچنین تجزیه ترکیه وجود دارد و همین مسائل، سفر اردوغان به اردن و نیز امضای توافق راهبردی نظامی با ایران را تبیین می کند.

'وی در این مقاله‌ها درصدد آماده کردن افکار عمومی ترکیه برای روبرو شدن با تغییر کلی مواضع دولت در قبال مسائل منطقه و بخصوص مساله سوریه برآمده است بطوریکه بهبود فوری روابط کشورش با دمشق و تحکیم روابط با بغداد در همه زمینه ها و سطوح آن و همچنین قطع حمایت ترکیه از گروه‌های معارض سوری و حفظ وحدت سوریه را خواستار می‌شود.

'سردبیر ینی شفق حتی بر مساله تجزیه سوریه متمرکز می شود و این موضوع را مقدمه تجزیه ترکیه می داند و براین باور است که آمریکا با پشتیبانی عربستان و متحدانش به دنبال پیاده کردن نقشه‌ای هستند که بزرگ‌ترین تهدید موجودیتی برای ترکیه از زمان بعد از جنگ جهانی اول شمرده می‌شود به گونه‌ای که آمریکا به دنبال ایجاد منطقه کردستان سوریه است نقشه‌ای که اسرائیل هم از آن حمایت می‌کند.'

'کاراگول حتی با تایید اینکه بحران سوریه رو به پایان است، همچنین پیشنهاد داده که ائتلافی متشکل از سوریه، عراق، ترکیه و ایران برای رویارویی با ائتلاف آمریکا، عربستان، امارات و اسرائیل تشکیل شود که تحت حمایت روسیه باشد .'

سردبیر روزنامه رای الیوم در ادامه تاکید کرد که پایان بحران سوریه به معنای پایان عمر مخالفان نظامی و سیاسی در سوریه است به همین سبب نیز کنفرانس مخالفان سوری در ریاض در دستیابی به توافقی بر سر برنامه سیاسی مشترکی ناکام ماند و ترکیه و قطر کمک ماهیانه 350 هزار دلاری خود برای تامین هزینه‌های ائتلاف ملی سوریه را از ماه گذشته متوقف کردند.

عطوان در پایان تحلیل خود نوشت که سخنان بشار اسد درباره ناکامی پروژه غربی‌ها در سوریه لفاظی نبوده بلکه بر اساس مطالعات جدید و بر مبنای اطلاعاتی درباره تحولات تازه در منطه و کشورش بیان شده است.

وی افزود : این درست است که اسد در سخنان خود با تندی به اردوغان تاخت اما بعید نیست که در آینده رئیس جمهور ترکیه را با وساطت روسیه و ایران در دمشق ببینیم چرا که سیاست همیشه همین بوده است.