انزوای برجامی ترامپ

حسن بهشتی‌پور

9 شهريور 1396 ساعت 20:11


تلاش دولت دونالد ترامپ در امریکا برای به بن‌بست کشاندن برجام در حالی شدت گرفته است که بر اساس اصول و تعهداتی که در برجام آمده است و همچنین عملکرد ایران، تمام بهانه‌های احتمالی از دست امریکا گرفته شده تا نتواند به روال سابق با استناد به این بهانه‌ها سایر کشورها را با خود همراه کند.رئیس جمهوری امریکا در شرایط کنونی در راستای تلاش‌هایش برای نقض برجام در دو سطح داخلی و خارجی تنها مانده و منزوی شده است.

در سطح خارجی، اتحادیه اروپا و کشورهایی چون چین، ژاپن، هند و روسیه به عنوان کشورهای طرف اصلی تجاری ایران با رویکرد ترامپ درباره برجام موافق نیستند و بنا به دو دلیل با تلاش او برای شکست برجام مخالفت می‌کنند؛ از یک سو، اکثر کشورهای اتحادیه اروپا با ایران همکاری خوب اقتصادی دارند، بنابراین منافع‌شان ایجاب می‌کند که این رابطه حفظ شود و خود را از مزایای اقتصادی این رابطه و بازار پرمنفعت ایران محروم نکنند و از سوی دیگر ایران هم نشان داده که تاکنون به تعهدات برجامی‌اش متعهد بوده است. بنابراین با این دو وجه، بهانه‌ای باقی نمی‌ماند تا ترامپ به وسیله آن بتواند مانند گذشته بین اروپا و امریکا برای ایجاد فشار علیه ایران اجماع ایجاد کند.

این در حالی است که ترامپ در صحنه سیاست داخلی امریکا هم تنها مانده است. او در داخل امریکا هم مخالفان جدی دارد. یعنی حداقل بخشی از جناح حاکمه امریکا همچنان از سیاست‌هایش انتقاد می‌کنند و می‌گویند ترامپ نمی‌تواند از برجام خارج شود و آن را نادیده بگیرد. دلیلش هم روشن است زیرا ایران تمام تعهدات خود درباره برجام را اجرایی کرده است.

حال آنکه موضعگیری مسئولین ایران به گونه‌ای خردمندانه بوده که عملاً بهانه‌ای دست آنها نداده تا از رفتار یا گفتار مسئولین ایرانی سوء استفاده کنند. چه آنکه اگر ایران تخلف می‌کرد، ممکن بود اروپایی‌ها هم با ترامپ همراهی کنند.

بخش دیگر این موضوع هم که خیلی مهم است، آن است که امریکا نقشه‌ای را دنبال می‌کند که بر مبنای آن بتواند از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان یک ابزار استفاده کند و این سازمان را جلو بیندازد تا با مطرح کردن بازرسی از مراکز نظامی ایران و مخالفت احتمالی ایران، آن را متخلف معرفی کند و همین مستمسکی باشد تا اعلام کند ایران از برجام تخطی کرده است، در حالی که آژانس دیگر در موقعیت سال‌های گذشته قرار ندارد.

زیرا در سال‌های گذشته موضوع «پی‌ام‌دی» مطرح بود که برمبنای آن ادعاها و پرونده‌سازی‌هایی صورت می‌گرفت که آن پرونده ادعایی با همکاری سازنده ایران و آژانس بسته شده است و حالا این سازمان نمی‌تواند بعد از طی آن دوران، بدون هیچ سندی درخواست بازرسی از مراکز نظامی ایران را داشته باشد آن هم در شرایطی که اکثریت 35 عضو شورای حکام با این جریان مخالفند و دنبال این نیستند که بخواهند سوژه تازه‌ای را برای فشار به ایران دنبال کنند.

بنابراین احتمال آن ضعیف است که هشتمین گزارش دوره‌ای آمانو درباره بررسی تعهدات ایران در چارچوب اجرای برجام که قرار است در شهریورماه منتشر شود، تحت تأثیر بازی سیاسی امریکا قرار گیرد. چرا که ورود آژانس به این بازی سیاسی باعث می‌شود به اعتبار بین‌المللی آن خدشه وارد شود.

همه اینها در حالی است که برجام با توافق همه کشورهای 1+5 به قطعنامه 2231 تبدیل و برای همه کشورهای عضو الزام‌آور شده است. با این حال ترامپ نشان داده که به توافقات بین‌المللی پایبند نیست اما تاکنون اقدامات هوشمندانه ایران همه تلاش‌های او را برای به شکست کشاندن برجام و طراحی بازی به شکلی که ایران را وادار به خروج یکجانبه از برجام کند، خنثی کرده است.
منبع: ایرنا


کد مطلب: 506970

آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcefp8n7jh87oi.b9bj.html?506970

الف
  http://alef.ir