سیاست خارجی آشفته ترامپ، افزایش قدرت کنگره و تحریم های جدید ایران و روسیه

بخش سیاست خارجی الف، 30 خرداد 96

30 خرداد 1396 ساعت 8:00


سیاست خارجی ترامپ بر اساس قاعده و منطق سیاسی سنتی ایالات متحده در هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات پیش نمی رود. قاعده ای که تا کنون به شدت بر روابط و تعاملات آمریکا در دوران ترامپ حاکم بوده تاکید بر نفع مادی با چاشنی آشفتگی بوده اما به نظر می رسد در ارتباط با ایران و همچنین روسیه این کنگره است که نقش تعیین کننده را برعهده گرفته و در حال ایجاد زیرساخت هایی می باشد که عدول از آن امکان پذیر نباشد.

به گزارش الف، حدود شش ماه از به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا می گذرد. در این مدت، سیاست خارجی منظم و منسجمی از این نامزد تحمیلی حزب جمهوری خواه مشاهده نشده است. به عبارتی می توان گفت نوعی آشفتگی، هرج و مرج و سر در گمی در سیاست های اتخاذ شده ایالات متحده در عرصه جهانی به چشم می خورد. البته این بدان معنا نیست که این سیاست قابل توضیح و تفسیر نمی باشد اما با قاطعیت می توان گفت پیش بینی پذیر بودن سیاست آمریکا کاهش یافته است.

در این بین به نظر می رسد منطقه خاورمیانه بیشتر از دیگر مناطق جهان تحت تاثیر نوع نگاه ترامپ بوده است.  البته همان طور که گفته شد نابسامانی های جدی نیز بین نهادهای تعیین کننده در سیاست خارجی آمریکا وجود دارد. به عنوان مثال در بحران اخیر کشورهای خلیج فارس، اختلاف مواضع و دیدگاه های جدی بین وزارت خارجه و کاخ سفید بوجود آمد. چنان که به نظر می رسید  وزارت خارجه تمرکز بر لزوم اتخاذ یک راه حل میانه دارد و تیلرسون خواستار خویشتنداری و کاهش تنش‌ بین کشورهای عربی بود تا بدین شکل بن‌بست به وجود آمده در مساله قطر حل شود. اما ترامپ در ابتدا حامی عربستان، بحرین و امارات بود و در پیام‌های توئیتری خود قطر را متهم به کمک مالی به افراط گرایی در منطقه می کرد اما چند روز بعد خبر انعقاد قرارداد خرید جنگنده بین دو کشو منتشر شد و صحبت از برگزاری رزمایش بین دو کشور نیز شده است.

گفتنی است این عدم تزلزل و ناپایداری در مواضع سیاسی را نیز می توان در دیدگاه های ترامپ در دوران رقابت های انتخاباتی و بعد از پیروزی در انتخابات و به قدرت رسیدن مشاهده کرد.  مثلا در ارتباط با عربستان ترامپ بارها ریاض را به حمایت از تروریسم و افراط گرایی متهم می کرد اما بعد از روی کار آمدن قرارداد فروش تسلیحات را با سران سعودی امضا کرد و چنان از این معامله راضی و خشنود بود که در بازگشت از خاورمیانه وعده رونق اقتصادی و ایجاد شغل را داد. در سفر ترامپ به ریاض قراردادهایی به ارزش سیصد و پنجاه میلیارد دلار امضا شد که صد و ده میلیارد دلار آن مربوط به قراردادهای تسلیحاتی بود.
 
البته در ارتباط با روسیه و آمریکا به نظر می رسد این کنگره است که در حال ایفای نقش برای جهت دادن به سیاست خارجی ترامپ می باشد. در این بین اگر چه تا کنون اخبار متعددی از ارتباط نزدیکان رئیس جمهور آمریکا با روسیه و احتمال تاثیرگذاری مسکو بر انتخابات منتشر شده اما ترامپ هرگز به سمت تعارض و تقابل جدی با پوتین حرکت نکرده است. در این بین علاوه بر استعفای افرادی مانند مایکل فلین، تحقیقات درباره ارتباط اطرافیان و نزدیکان ترامپ با روسیه ادامه دارد.

گفتنی است اخراج جیمز کومی رئیس سابق اف.بی.آی از سوی رئیس جمهوری امریکا که درهمین مورد تحقیق می کرد ، جامعه سیاسی آمریکا را شوکه کرده و هم اکنون چند کمیته حقیقت یاب در کنگره سرگرم تحقیق دراین زمینه هستند. جیمزکومی در یادداشتی در ماه فوریه گذشته گفته بود که ترامپ از وی خواسته تا موضوع تحقیق مرتبط با ژنرال مایکل فلین که با سفیر روسیه دیدارهایی داشته است، را فراموش کند، امری که از سوی کنگره آمریکا به عنوان ایجاد مانع در تحقیقات اف.بی.آی تلقی شد.

در این بین حدس و گمانه زنی ها تا بدان جا پیش رفته که اگر ترامپ مانع تحقیقات در این باره شود ممکن است از کار برکنار شود و مایک پنس به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا انتخاب شود. برخی هم حزبی های ترامپ مانند لیندسی گراهام، جان مک کین و ... به عنوان سناتورهای سابقه دار جمهوری خواه در کنگره همنوا با دموکرات ها به شدت خواهان اتخاذ سیاست های تقابل جویانه از سوی ترامپ علیه پوتین می باشند.

اما به نظر می رسد در ارتباط با ایران اجماع حداکثری هم در کنگره و هم در کاخ سفید وجود دارد. البته با توجه به  حاکم بودن اکثریت جمهوری خواه و وجود لابی های فعال و پرقدرت اسرائیلی و عربستانی، کنگره نقشی راهبردی و پیشرو را در این زمینه برعهده گرفته است. به گونه ای که به شدت در پی ایجاد زیرساخت هایی برای اعمال تحریم های گسترده به بهانه هایی چون حقوق بشر، موشک های بالستیک، تروریسم و ... می باشد.

به همین دلیل است که روزنامه صهیونیستی روزالم پست با اشاره به «شکل گیری راهبرد جدید پسا برجامی علیه ایران» نوشت:به نظر می‌رسد چشم انداز کنگره آمریکا به ایران رجوع به دوره قبل از توافق  هسته‌ای یعنی زمانی است که دموکرات‌ها و جمهوریخواهان علیه ایران متحد بودند و از ابزارهای تحریم استفاده می‌کردند. در این راهبرد اجماع نیز حمایت از توافق هسته‌ای در کوتاه مدت و مواجهه با حوزه‌های غیر هسته‌ای ایران است.


کد مطلب: 484228

آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcf0jdjcw6dc0a.igiw.html?484228

الف
  http://alef.ir