الف - تلاش‌های پوتین برای امتیازگیری از ترامپ

اندیشکده صهیونیستی نوشت: با توجه به محدودیت‌های همگرایی، امکان کمی در بهبود روابط روسیه و آمریکا وجود دارد.

به گزارش فارس، اندیشکده «بگین- سادات» در تحلیلی پیرامون روابط همواره پرتلاطم روسیه و آمریکا نوشت: تنش‌های اخیر بین مسکو و واشنگتن می‌تواند روابط دو ابر قدرت را به بن‌بست بکشاند.

روسیه در سی ژوئیه دستور داد تا ۷۵۵ دیپلمات آمریکایی خاک این کشور را ترک کنند. حرکت مسکو پس از آن بود که واشنگتن تحریم‌های خود علیه روسیه را سخت‌تر کرد.

دست خالی مسکو در اعمال تحریم‌ بر آمریکا

بگین سادات می‌نویسد: مسکو نمی‌تواند تحریم‌های شدیدی را بر واشنگتن تحمیل کند، چرا که آن‌ها باعث آسیب بیشتر به اقتصاد روسیه تا آمریکا می‌شوند. مثلا مورد ناسا که به موتورهای روسی وابسته است را در نظر بگیرید. توقف صادرات آن‌ها می‌تواند برای صنعت هوا فضای آمریکا مشکلات قابل توجهی ایجاد کند اما برای اقتصاد روسیه، این اقدام در چند سال آینده ضرری معادل تقریبا یک میلیارد دلار درآمد در برخواهد داشت.

این رابطه که اینک دچار مشکل شده، البته لزوما همواره در پایین‌ترین سطح نبوده به طوری‌ که «رکس تیلرسن» وزیر امور خارجه آمریکا روز یک اوت گفت: «رابطه آمریکا و روسیه از زمان پایان جنگ سرد به این سو به حد پایین رسیده و می‌تواند بدتر نیز شود.»

«دیمیتری مدودف» نخست وزیر روسیه نیز سوم اوت با توئیت خود عنوان کرد که هرگونه امید در بهبود در روابط بین مسکو و واشنگتن با تحریم‌های ترامپ از بین رفت.

دلیل نگرانی‌های مسکو

در ادامه این تحلیل آمده است: در این بین دلیلی برای نگرانی‌های مسکو وجود دارد. سیاستمداران آمریکایی آشکارا نحوه حمایت‌های آینده ایالات متحده از کشورهای اروپای شرقی و گرجستان در صورتی که روسیه توانایی‌های نظامی خود در منطقه افزایش دهد را بیان می‌کنند. این تصمیم اخیرا وقتی‌که «مایک پنس» معاون رئیس جمهور آمریکا از استونی، گرجستان و مونته نگرو بازدید کرد، مشخص شد.

یک نیروی نظامی و امنیتی ثابتی از آمریکا و ناتو در حال شکل‌گیری در اروپای شرقی و قفقاز جنوبی است. برای مثال، گرجستان اخیرا میزبان بزرگترین رزمایشی بود که در خاک این کشور برگزار شد و نیروهای آمریکا همراه با متحدان دیگر در آن شرکت داشتند.

واشنگتن همچنین اعلام کرده که هرگونه پیشرفت در روابط با مسکو به طور کامل بستگی به این دارد که این کشور حمایت نظامی و مالی خود را از استقلال‌طلبان طرفدار روسیه در شرق اوکراین، سرزمین‌های تفکیک شده آبخازیا و اوستیای جنوبی متوقف کند.

تلاش‌های پوتین برای امتیازگیری

روس‌ها اما در عوض به جای مصالحه، پایگاه‌های نظامی خود را در آبخازیا، اوستیای جنوبی و دیگر سرزمین‌ های مشخص در شوروی سابق گسترش داده‌اند. «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در این میان به عنوان یک فرد واقع‌گرا در روابط بین‌المللی به این امید فشار بر واشنگتن وارد می‌آورد تا در عرصه‌‌هایی که مسکو دارای قدرت سیاسی قابل توجه است بتواند امتیازی کسب کند.

مناطق اشتراک تفاهم دو قدرت

مسکو و واشنگتن با وجود روابط تضعیف شده همچنان دیدگاه‌های مشابهی را در برخی مناطق دارند.

سوریه، یکی از چندین نقطه بالقوه همکاری است. روسیه و آمریکا چشم انداز شکست دادن داعش را به اشتراک گذاشته و در اوایل ماه جولای حتی اعلام آتش بس در جنوب غربی سوریه صورت گرفت و به اعتبار این دو کشور این آتش بس همچنان پابرجا است.

افغانستان نیز می‌تواند عرصه دیگری برای همکاری باشد. روسیه از گسترش طالبان و داعش در سراسر مرز افغانستان تا آسیای مرکزی هراس دارد و با حضور آمریکا در افغانستان به عنوان مانعی علیه آن‌ها مخالفت نخواهد کرد.

منطقه جغرافیایی دیگر که همکاری احتمالی روسیه و آمریکا را می‌تواند شدت دهد شبه جزیره کره است که اوضاع در آنجا در حال شدت گرفتن است.

رهبری پیونگ‌یانگ دنبال برنامه اتمی خود است و پیشرفت قابل توجهی در آزمایش موشک‌ قاره پیما داشته است. در این بین هم مسکو و هم واشنگتن نگرانند که توان نظامی نظامی کره شمالی بتواند ضربه نهایی را به سیاست عدم گسترش سلاح‌های اتمی وارد نماید.

محدودیت‌های همگرایی

با این حال، محدودیت‌هایی برای این همگرایی وجود دارد. به عنوان مثال، در سوریه راهبرد بزرگ روسیه برای اتصال بحران سوریه با اوکراین به منظور به کسب منافع دیپلماتیک در مذاکرات با غرب شکست خورده است.

در افغانستان نیز آمریکا به مسکو و حمایت نظامی از طالبان مظنون است و در عین حال در ماجرای کره شمالی، واشنگتن به طور آشکارا به حمایت روسیه متکی نیست. واشنگتن به تازگی مسکو و پکن را به خاطر عدم اقدام کافی برای توقف برنامه اتمی کره شمالی مورد انتقاد قرار دادند.

در خاتمه این تحلیل آمده است: روابط روسیه و آمریکا از زمان پایان جنگ سرد به این سو به پایین ترین حد خود رسیده است. چندین عرصه وجود دارد که دو ابرقدرت می‌توانند با هم فعالیت کنند اما محدودیت‌های قابل توجهی وجود دارد که مانع هرگونه پیشرفت می‌شود.

به این ترتیب، امکان بهبود روابط کمی بین این دو قدرت در قلمروی شوروی سابق وجود دارد. برداشت‌های متفاوت ژئوپولتیک در مورد اوکراین، گرجستان و امنیت گسترده‌تر در اروپای شرقی در بهترین شرایط امید به پیشرفت در روابط بین روسیه و ایالات متحده را در آینده نزدیک نامشخص می‌کند. قلمروی شوروی سابق به طور محتمل به عنوان یک خط تقابل بزرگ بین آمریکا و روسیه باقی خواهد ماند.