در بازی شطرنج کسی که مهره سفید را دارد شروع کننده بازی است و طرف مقابل باید نسبت به حرکت وی مهره خود را جابه جا کند.

در مورد رابطه ایران و آمریکا و مذاکرات هسته ای که در جریان است، برای اولین بار شرایط منطقه ای و بین المللی و داخلی به نحوی شکل گرفته است که تیم مذاکره کننده ایران صاحب مهره سفید است و می تواند حرکت اول را انجام دهد و طرف مقابل را مجبور به واکنش در مورد این حرکت کند و در مراحل بعدی نیز این ایران است که حرکت خود را تکمیل می کند و طرف مقابل را وادار به واکنش خواهد کرد.

سه نکته اساسی که باعث شده تیم مذاکره کننده ایران در این دوره، دست بالا را داشته باشد یکی پشتوانه مردمی دولت تدبیر و امید است که از همان بدو انتخاب توانست خود را به عنوان نماینده بخش تحول خواه جامعه معرفی کند و عزم خود را برای تغییر روند ساکن گذشته جزم نشان دهد. دوم باوراندن این نکته به طرف های مذاکره کننده است که ایران در زمینه چرخه سوخت هسته ای به مرحله ای رسیده است که هم غیر قابل بازگشت است و هم بومی شده است و در هر مرحله و زمانی که نیاز بداند و لازم باشد می تواند دوباره شروع به تولید نیاز داخلی کند و نکته سوم هم وضعیت سوریه است که روند تحولات سه ساله گذشته با تمام فراز و فرودهایش به طرف های غربی فهمانده که ایران بخشی تاثیرگذار در روند حل مسئله سوریه است و بدون در نظر گرفتن نقش و وزنه ایران، بحران سوریه قابل حل شدن نیست.

این سه نکته اساسی در این دور از مذاکرات دست ایران را باز گذاشته که خود را صاحب مهره سفید بداند و آن طور که می خواهد و منافع ملی اش حکم می کند مذاکرات را آغاز کند. البته شرط اصلی این است که خود باور کند که شروع بازی و حرکت اول در این مذاکرات با خود اوست و می تواند طرف های مقابل را مجبور به واکنش در مقابل حرکتی کند که شروع کننده اش ایران است.

مثلا همان طور که گفته شد چون ایران در روند غنی سازی توانسته خود را به عنوان کشوری که توانایی غنی سازی ۲۰ درصد را دارد به طرف های مذاکره کننده بقبولاند و به اندازه نیاز نیز فعلا اورانیوم غنی شده تولید کرده است؛ پس اگر در اولین حرکت با مهره سفید خود، غنی سازی ۲۰ درصد را متوقف کند نه تنها چیزی از دست نمی دهد بلکه توپ را در زمین حریف انداخته و حالا طرف های غربی هستند که باید درجواب این حرکت ایران، یکی از مهره های خود را حرکت دهند- که می تواند در زمینه رفع برخی تحریم ها باشد- و در ادامه و حرکت های بعدی به همین سبک نه تنها ایران چیزی از دست نمی دهد که به موازات آن، با فعال کردن دیپلماسی خود در منطقه، می تواند جایگاه خود را به عنوان قدرت منطقه ای در خاورمیانه تثبیت کند که این تثبیت قدرت یعنی قدرت چانه زنی بیشتر در روند مذاکرات و دفاع از منافع ملی، که باز هم می تواند انتیازات بیشتری را به ارمغان آورد.

جالب اینکه در این مذاکرات، بحث هسته ای و امتیازات آن می تواند در حل مسئله سوریه به ایران کمک کند و متقابلا مسئله سوریه می تواند قدرت ایران را در بحث غنی سازی و رفع تحریم ها افزایش دهد و همه این ها به این دلیل است که به دلایل گفته شده بالا، ایران در این دور از مذاکرات مهره سفید را دارد و شروع کننده بازی شطرنج مذاکرات است و نباید این فرصت را به آسانی از دست بدهد بلکه با یک بازی هوشمندانه، ابتکار عمل را به دست گرفته و با استفاده هدفمند از مهره های داخلی، منطقه ای و بین المللی خود، حرکت طرف های مقابل را تحت تاثیر قرار دهد و برد خود را تضمین کند.

الف