توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ چه چیزهایی را تغییر داد؟

29 تير 1395 ساعت 15:10


وزیر امور خارجه آمریکا معتقد است توافق هسته‌ای «جهان را امن‌تر کرده‌است» اما نتوانسته تغییری در رفتار ایران ایجاد کند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از رادیوی ملی آمریکا (ان‌پی‌آر)، از عمر توافق هسته ای با ایران، یک سال گذشت. برجام، ماحصل مذاکرات پیچیده بین ایران و شش قدرت جهانی بود.

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و یکی از بازیگران اصلی این توافق، معتقد است که این توافق «جهان را امن تر کرده است». اما نتوانسته است تغییری در رفتار ایران در جهان ایجاد کند.

جمهوری خواهان با اوباما بر سر توافق هسته ای، با دولت اوباما، کشمکش دارند و دونالد ترامپ، نامزد جمهوری خواهان تهدید کرده این قرارداد را پاره می کند. بسیاری از نمایندگان دموکرات هم درباره این توافق، دو دل هستند اما هیلاری کلینتون دموکرات آن را «توافقی با ارزش حمایت کردن» می داند.

طبق گزارش های موثق، ایران به تعهدات خود در توافق عمل کرده است. این کشور ۱۹ هزار سانتریفیوژ را از چرخه خارج کرده است. ۹۸ درصد اورانیوم کم غنی شده آن نیز از این کشور خارج شده است و تاسیسات هسته ای اش در معرض بازدید بازرسان بین المللی قرار گرفته است. منتقدان این توافق ادعا می کنند محدودیت های برنامه هسته ای ایران، موقتی هستند و تا ۱۰ یا ۱۵ سال دیگر از بین می روند.

ایران گلایه دارد که به مزایای اقتصادی مدنظر خود دست نیافته است. اما آمریکا و اروپا، تحریم های خود علیه ایران را لغو کرده اند و فروش نفت ایران به مقدار قبل از تحریم رسیده است. مدیران تجاری اروپایی هم از قراردادهای بزرگ خبرداده اند.

وزارت خزانه داری آمریکا می گوید ایران نزد بیش از ۳۰۰ کشور خارجی، حساب های جدید افتتاح کرده است و با مذاکرات، موفق به افتتاح میلیاردها دلار خطوط اعتباری جدید شده و قصد دارد بیش از ۳ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی جذب کند.

در ماه می، جان کری با بانکداران بزرگ دیدار کرد تا به آن ها اعلام کند «تجارت» با ایران، مانعی ندارد. او بعد از بازگشت به آمریکا، با انتقاد کسانی رو به رو شد که می گفتند وظیفه او نبوده به اقتصاد ایران کمک کند.

بوئینگ اعلام کرد قصد دارد حدود ۲۰ میلیارد دلار هواپیما و متعلقات آن را به ایران بفروشد. اما برخی نمایندگان در پی آن هستند که جلو این قرارداد را بگیرند. بن کاریدن، سناتور دموکرات کمیته روابط خارجی سنا گفته است که از قرارداد «خوشحال نیست».

دولت اوباما مصمم است هرگونه قانونی که علیه توافق هسته ای باشد را وتو کند. اما کاردین ادعا می کند جمهوری خواهان و دموکرات ها باید با همکاری هم از نحوه اجرای توافق مطلع شوند و باید قانون تحریم ها علیه ایران را گسترش دهند.

مخالفان توافق می گویند این توافق از دغدغه های آنان نسبت به رفتار ایران در منطقه، کم نکرده است. آن ها ادعا می کنند برجام بر برنامه موشکی ایران و حمایت آن از گروه هایی که آمریکا ادعا می کند تروریستی هستند، تاثیری نگذاشته است.

ایران هنوز هم آزمایش موشکی انجام می دهد و از رئیس جمهور سوریه، بشار اسد و حرب الله لبنان حمایت می کند. همچنین آمریکا ادعا می کند یکی از شهروندانش به نام رابرت لوینسون که در جزیره کیش ایران ناپدید شده، در دست نیروهای ایرانی است.

دولت اوباما امید داشت که این توافق، منجر به همکاری های بیشتر با دولت حسن روحانی شود. اما انتخابات ریاست جمهوری ایران تا کمتر از یک سال دیگر برگزار می شود و اخیرا روحانی به کابینه اش اعلام کرده است در صورتی که آمریکا و پنج کشور دیگر آن سوی قرارداد، با تصویب تحریم های بیشتر، تعهدات خود را زیر پا بگذارند، آماده است به سرعت، دستاوردهای هسته ای را از سر بگیرد.


کد مطلب: 373674

آدرس مطلب: http://alef.ir/vdchqxnxk23nq-d.tft2.html?373674

الف
  http://alef.ir