داخلی صفحه یادداشت بینندگان آرشيو يادداشت

۶

مرگ نفت

بخش تعاملی الف - میثم محمودیان

سقوط بی سابقه قیمت جهانی نفت و کاهش درآمد ارزی کشور علاوه بر اینکه مانع از عدم اجرای برنامه های مهم توسعه کشور شد موجب شده است بودجه جاری کشور نیز در برخی موارد دچار چالش هائی نظیر، مشکلات ایجاد شده برای صنایع کوچک و بزرگ، چالش های پیش روی بنگاه های بزرگ اقتصادی، حذف دهک های مختلف یارانه بگیران و...شود، همه این موارد حاکی از آن می باشد که دیگر گاو نحیف نفت، شیری برای دوشیدن ندارد.

بااین وضعیت، اقتصاد نفتی ایران هم با وارد شدن این شوک بزرگ و همچنین تاثیرات ناشی از تحریم های بین المللی دچار رکود عمیقی شده که حتی صدای نمایندگان مجلس را نیز درآورده است، دوران افول اقتصاد ایران اغازشده، اقتصادی که مدیریت مالی و پولی اش را بزرگترین بنگاه اقتصادی کشور یاهمان دولت برعهده دارد.

شاید دولتی ها حتی بتوانند با نفت پنج دلاری نیز مایحتاج سیستم بروکراسی عریض وطویل خویش رافراهم کنند اما بخش خصوصی و بازار ایران کشش این مسئله را نخواهد داشت و ناچار دیر یا زود به زانو درخواهد آمد.

بازاری که عمده محصولات آن غیررقابتی بوده و توان صادرات در آن به چشم نمی خورد درحال حاضر دوران احتزار راپشت سرمی گذراند، دورانی که باهرنوسان کوچکی بیماریش تشدید پیدا می کند. مع ذلک کشور پهناور ایران با دارا بودن بسیاری ازظرفیت های آبی وخاکی از جمله منابع طبیعی، معادن سرشار، زمین های حاصلخیز، گردشگری نمونه و بسیاری از موارد دیگر که این قلم از نوشتن آن ها عاجزاست تنها تکیه اش از ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ به این سو به منابع نفتی بوده است، اقتصادی که بیشتر درگیر محافظه کاری سیاستمدارانه بوده تا مبادا این چاه های اسکناس دچار نوسان شوند و دولت درمضیقه قرار بگیرد.

اما آیا این بیمار تحت شرایطی قابلیت درمان را دارد یااینکه همچنان باید در انتظار معجزه به سر ببریم تا شاید بیگانگان دلشان به حال مردم سوخت و نفت سی دلاری راچهل دلار از ما بخرند؟

یاشاید منتظر ظهور بروز انگل های اقتصادی دیگری نظیر ... هستیم؟

چرا باوجود این همه فارغ التحصیل دانشگاهی که سالیانه وارد بازار کار می شوند و هرکدام به تنهائی توانائی های بسیاری برای کارآفرینی و ایجاد مشاغل تولیدی دارند باید حال و روز اقتصاد کشور ما این گونه باشد که جمعیت بیکاران روز به روز روی همدیگر تلمنبار شود؟

آیا زمان آن فرار نرسیده است که باورمان شود ارزش ما به پول نفت نیست به مغزهائی است که ازشدت بیکاری دست به عملگی می زنند!

بنظر نگارنده مهم ترین مسئله که باید به آن توجه شود و تحت جراحی بزرگ اقتصادی قرارگیرد نگرش مدیران ومجموعه دولت به اقتصاد خصوصی و بازار آزاد آن هم ازنوع رقابتی وشفاف است. بازاری که در همین شرایط نیز می تواند گرداننده چرخ معیوب اقتصاد باشد. زیرا اگر این نوع سیستم مدیریت اقتصادی دولتی جواب گوی کشوری نظیر ایران بود وضعیت بازاربه این مرحله کشانده نمی شد. و باید به جای این سردرگمی تاریخی یک بار برای همیشه دندان لق اقتصاد دواتی و وابستگی تمام عیار به بودجی نفتی را بکشیم تا در این چنین شرایط مجبور نشویم قراردادهای جدید نفتی را باب میل کشورهای مفت خوری ببندیم که سال ها است چشم طمع به منابع زیرزمینی مادارند.

به هرحال قصد این وجیزه شعاردادن نیست بلکه درخواست عاجزانه ای است که از مدیران مملکت مان می خواهد دوران خوش خیالی را پشت سر بگذارند و یک باربرای همیشه امیر کبیر وار بنیادی نو دراین سرزمین دراندازند.