توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 483147
ماه رمضان؛ 30 درس، 30 نکته
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۵۶
ریشه و بنیان آلوده شدن به گناهان محسوب می شود و عشق ورزی و محبت به خدا به بیداری انسان می انجامد و روزهای پربرکت رمضان و شب های پرفضیلت قدر هنگامه ای ارزشمند است تا اهل ایمان با بیزاری از معصیت در وادی رحمت الهی گام بردارند.گناه و معصیت اعمالی هستند که با اراده و رضایت الهی در تضاد و مخالفت قرار دارد و نوعی تاریکی معنوی در نفس انسان را سبب می شود و انسان را از کمال و قرب الهی بی نصیب می سازد.

مسلمانان با مطالعه و تحقیق در قرآن، سنت و سیره ائمه اطهار(ع) می توانند رفتارها و اعمالی را که گناه و معصیت به شمار می روند، تشخیص دهند و از این الگوهای بزرگ برای دستیابی به سعادت ابدی بهره ببرند.

گناه و معصیت از آن جهت که مخالفت و سرپیچی از دستورهای پروردگار محسوب می شود، بسیار زشت و ناپسند است به همین دلیل بر لزوم دوری از این امر بسیار سفارش می شود و ماه مبارک رمضان بهترین فرصتی به شمار می رود که انسان می تواند از گناه و معصیت دوری کند.

انسان در این یک ماه از طلوع فجر تا غروب آفتاب چیزی نمی‌خورد و گرسنگی و تشنگی را تحمل می‌کند تا به هدف اصلی که همان تقویت اراده، اعضا و جوارح برای رویارویی با گناه و معصیت است، دست یابد.

 ایرنا به مناسبت بیستمین روز ماه مبارک رمضان و در آستانه دومین شب از شب های قدر در ارتباط با لزوم دوری از گناه و معصیت با حجت الاسلام «مهراب صادق نیا» عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم به گفت وگو پرداخت.

*** راه های دوری از گناه و معصیت در ماه مبارک رمضان چیست و این کار چه تاثیری در زندگی اجتماعی انسان دارد؟
** شاید دغدغه‌ هر انسان دینداری رسیدن به پاسخی درست و منطقی برای این پرسش باشد. وجه مثبت این مساله این است که گویا انسان از گناه بیزاری می جوید و دوست ندارد دامن خود را به گناه آلوده کند. با این حال تمام انبیا برای همین رسالت مبعوث شده اند که به انسان کمک کنند تا هر چه بیشتر مطیع خدا باشد و کمتر در دام گناه بیافتد. در دعای ابوحمزه ثمالی آمده است: «خدای من! من هیچ راهی برای رهایی از گناه و نافرمانی تو ندارم؛ الا وقتی به وسیله‌ محبت تو بیدار شوم.» در این فراز از دعا راه رهایی از گناه «بیداری» است. به این معنا که تمام گناهان ریشه در غفلت دارد و تنها غافل است که گناه می کند. انسان به هر میزانی که بیدار باشد از گناه دوری می کند. اما نکته جالب تأکید بر این است که بیداری تنها از راه عشق ورزی به خدا به دست می آید؛ یعنی انسان اگر محبت خدا را در دل داشته باشد، بیدار خواهد شد و در نتیجه گناه نخواهد کرد.

خداوند در آیه ٣١ سوره آل عمران می فرماید: «اگر خدا را دوست دارید من را اطاعت کنید.» معنای عمیق این آیه آن است که رهایی از گناه و اطاعت از خدا در گرو دوست ‌داشتن خدا به شمار می رود. انسان اگر همیشه به یاد نعمت های الهی باشد و از الطافی که خداوند در حق او روا داشته است یاد کند، به صورت طبیعی مهر و محبت خدا در دل او ریشه خواهد زد و در نتیجه بیداری به سراغش خواهد آمد و گناه نمی کند.

وی در ادامه پیراستگی از گناه و معصیت را لازمه زندگی بهتر دانست و بیان داشت: برای نمونه دوری از گناه، اعتماد عمومی را در جامعه تقویت می کند. انسان در حوزه اجتماع به انسانی که خدا ترس تر است و کمتر گناه می کند بیشتر اعتماد دارد. جامعه هایی که افراد آن به هم اعتماد دارند به صورت طبیعی زندگی لذت بخشی تری را تجربه می کنند. همچنین دوری از گناه احساس برادری، اخوت و اشتراک در ایمان و اخلاق را در جامعه و در میان افراد آن بیشتر می کند و نیز پیراستگی از گناه و معصیت سرمایه اجتماعی انسان را افزایش می دهد؛ تعامل های انسانی را بالا می برد و در حقیقت زندگی اجتماعی انسان ها را پذیرفتنی تر می کند.

تلاش برای ترک گناه و معصیت یک تصمیم جمعی است. هر انسانی بخواهد از گناه دور باشد، زمانی موفق می شود که دیگر افراد جامعه او را در این تصمیم کمک کنند. اگر فردی بخواهد غیبت نکند، وقتی می تواند این تصمیم را عملی کند که تمام افراد جامعه به او در اجرای این تصمیم کمک کنند. حال اگر افراد یک جامعه بخواهند اقدام هایی برای ترک گناه انجام دهند زمینه برای دوری از گناه و معصیت در جامعه مهیاتر می شود و شانس پرهیزگاری برای آنها افزایش پیدا می کند.

***مسلمانان از فرصت و مجال ماه مبارک رمضان چگونه می توانند در دوری از گناه و معصیت استفاده کنند؟
ماه مبارک رمضان به صورت طبیعی فضای معنوی بیشتری برای انسان ها ایجاد می کند. در این ماه یاد خدا و تمایل به معنویت در انسان ها بیشتر می شود؛ همچنین زندگی انسان نظم معناداری پیدا می کند. همین امر باعث می شود لحظات ماه رمضان انسان ها را به حوزه امور قدسی نزدیک تر کند و در نتیجه تمایل انسان به گناه و معصیت را کاهش دهد.

واقعیت های اجتماعی نیز گویا همین امر است. با توجه به آماری که ارایه می شود در این ماه نرخ بزهکاری اجتماعی، مشاجره های خیابانی و درگیری های گروهی پایین می آید و میزان گذشت و بخشش افزایش پیدا می کند. این نشان می دهد که ماه رمضان به دلیل آن که انسان ها در این ماه خود را میهمان خدا می دانند زمینه مناسبی برای ترک گناه و معصیت است.

*** چگونه می توان از آثار و پیامدهای خلوص ایجاد شده و تهذیب نفس به وجود آمده بر اثر دوری از گناهان در روزهای ماه مبارک رمضان در دیگر ماه های سال بهره برد؟

هر چند از نظر اسلام ارزش و قیمت ها زمان ها و مکان ها با هم برابر نیست. با این حال می توان از سبک زندگی در ماه رمضان برای دیگر روزهای سال الگو گرفت. وقتی انسان بتواند در یک ماه پرهیزگارتر زندگی کند، این امکان را خواهد داشت که در ماه های دیگر نیز زندگی پیراسته تری داشته باشد. نزدیکی به خدا، تلاوت قرآن، پرهیز از پرخوری، تقیّد به نمازهای اول وقت و شرکت در آیین های دینی و سخنرانی های مذهبی این نوید را به انسان می دهد که در ماه های دیگر هم از این وضعیت ها استفاده کند. ماه رمضان می تواند شیرینی مناجات با خدا را به انسان بچشاند و فردی که این لذت را بچشد هرگز از تقرب و نزدیکی الهی دوری نخواهد کرد.

***با استفاده از فرصت ماه مبارک رمضان چگونه می توان دوری از گناه و معصیت را در جامعه ترویج داد؟
برای برخی از انسان ها زیارت خانه خدا سبب می شود تا زندگیشان به 2 برهه قبل از حج و بعد از آن تقسیم شود. آنان بعد از حج تا مدت ها احساس خداخواهی بیشتر و نیز پرهیزگاری زیادتری دارند. آنان احساس می کنند مدتی میهمان خانه خدا بودن و پرهیز از گناه به آنان این نیرو را داده است که همچنان پیراسته بمانند. به نظر می آید ماه رمضان نیز این گونه است. انسان ها با حضور در این ماه و بهره گیری از فضایل این ماه و تقویت روحیه معنوی خود می توانند تا یک سال آینده احساس خوب، خدایی بودن را با خود همراه داشته باشند.

فردی که احساس کند در ماه رمضان و به ویژه در شب های فرخنده قدر حساب خود را با خدا پاک کرده است و یک ماه در وادی رحمت الهی به سر می برد، بعد از ماه رمضان نیز تلاش دارد تا مدت ها از معصیت دوری کند و همچنان از گناه پیراسته بماند.
 
کلمات کلیدی : ماه رمضان، روزه
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.