نظر منتشر شده
۳۵
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 328338
کی دکتر نیست
بخش تعاملی الف - اصغر مناف زاده، 13 بهمن 94
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۴ ساعت ۰۸:۳۴


يكي از دوستان در مجموعه وزارت صنعت معدن و تجارت تعريف مي كرد كه روزي يكي از وزراء آن وزارت خانه براي افزايش مراودات اقتصادي به همراه تعداد زيادي از كارشناسان و مسئولين به كشور ژاپن سفر كرده بود.

در آغاز جلسه آقاي وزير (طرف ايراني) شروع به معرفي همكاران خود با اين القاب آقاي « فلاني كارشناس صنايع » «آقاي فلاني مدير كل و كارشناس صنايع» و غيره كرده بود. وزير صنايع ژاپن با تعجب از همتاي خود سوال كرده بود كه شما واقعا در ايران اين همه كارشناس صنايع دارين، در ژاپن تعداد كارشناسان صنايع انگشت شمار مي باشند در كمال تعجب وزير گفته بود كه اين تنها بخش كوچكي از كارشناسان صنايع هستند در داخل كشور انواع و اقسام كارشناس صنايع وجود دارد. وزير صنايع ژاپن گفته بود كه اگر ما اين همه كارشناس صنايع داشتيم قطعا دنيا را تكان مي داديم كه متاسفانه نداريم.

يادداشت را با اين مقدمه آغاز كردم كه نظر خوانندگان محترم را به اين مقوله مهم جلب كنم كه متاسفانه دركشور فقط به افزايش كمي نه كيفي تربيت كارشناسان اهميت داده مي شود. نگاه به روند جذب دانشجو درنظام آموزش عالي، گواهي بر اين ادعا مي باشد. نكته جالب اينكه اين روزها شاهد افزايش تعداد دانشجويان و فارغ التحصيلان در مقطع دكترا در كشور مي باشيم. بطوريكه وقتي وارد محفل و جلسه ي مي شويم به عينه مي بينيم فردي كه در جلسه به عنوان آقاي فلاني مورد خطاب قرارمي گرفت در جلسه بعدي او را جناب آقاي دكتر عنوان مي كنند.

آدم تعجب مي كند چطور فلاني در صرف كوتاهترين زمان ممكن مدرك دكترا گرفته است. به نظر مي رسد اگر روند به اين ترتيب پيش برود روزي فرا خواهد رسيد كه در يك محفل به جاي اينكه اين سوال را مطرح كنيم كه چه كسي مدرك دكترا دارد، بهتر است اين سوال مورد پرسش قرار گيرد كه كي دكتر نيست تا بتوان راحت به جواب رسيد.

درحال حاضر نظام آموزش عالي همانند بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران كه گاها اسكناس بدون پشتوانه لازم پول چاپ مي كند كه تاثير تورمي دارد. آموزش عالي نيز بدون پشتوانه علمي، تخصصي و مهارتي اقدام به چاپ مدرك دكترا مي كند، كه اگر اين شيوه مورد بازنگري قرار نگيرد قطعا شاهد تسريع ويروس صدور مدرك تحصيلي كمي بدون كيفيت درساير مقاطع منجمله دكتراي تخصصي و پروفسوري خواهيم بود كه آن روز فاجعه خواهد بود.
 
کلمات کلیدی : اصغر مناف زاده
 
حسین
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۰۸:۵۱:۳۱
فقط انکه درس دکتری خوانده دکتر نیست (3509802) (alef-3)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۹:۴۰:۳۷
مشکل از جایی آغاز شد که تعهد بر تخصص پیشی گرفت. برای جبران و جایگزینی متخصصینی که از امور کلیدی رانده شده بودند اقدام به پذیرش و آموزش دکترا در بسیاری از دانشگاههای کشور کردند تا ثابت کنند که مثلا" کارشناس و متخصص زیاد داریم!! (3516178) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۱۰:۰۰:۰۹
وقتی دانشگاه آزاد در شهرهای زیر 30 هزار نفر شعبه زده و دانشجوی دکترا میگیره و با برگزاری کلاس هفته درمیان آنهم پنج شنبه جمعه ها با پایین ترین کیفیت فارغ التحصیل میکنه نتیجه ش میشه همین (3516228) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۱۰:۰۷:۵۲
کیفیت آموزش اگر در آمریکا مهم نیست چون ان ها شرکت های صنعتی بزرگ دارند ولی در اینجا باید کیفیت آموزش مثل دانشگاه های آلمان صنعت محور باشد
بند فارغ التحصیل یکی از بهترین دانشگاه های این کشورم اصلا تجربه صنعتی ندارم یک سری فرمول که یکی دو سال بعد فارغ التحصیلی فراموش می کنم (3516255) (alef-11)
 
خودم
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۰۸:۵۶:۲۹
اگر چه حرف نویسنده این مطلب درست هست ولی چند اشکال داره
1- ژاپن یکی از کشورهایی هست که تعداد تحصیل کردگان دانشگاهی زیادی داره و به نظر میرسه ماجرایی که در اول این نوشته ذکر شده از اساس دروغ هست.

2- نویسنده این مطلب هنوز نمی دونه که مدرکی به نام پروفسوری وجود نداره!!! (3509812) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۰۹:۳۳:۲۴
شما مشکل را فهمیدی راه حلش را نه
راه حل محدودیت نیست
بلکه مشکل اینه تا جذابیت لقب و حقوق مزایا و استخدام و پست و مقام هست برای دکترا که یک مدرکه که افرادی که توان کارافرینی ندارن دنبالشن تا با اون پست و شغلشون را تضمین کنند اوضاع همینه
تقاضا هست
حالا محدودیت پذیرش در ایران بکنی همه مثل الان راحت میرن هند مالزی اروپا دکترا میگیرن

اتفاقا خوبه اونقدر دکتر بگیرن همه عین هند دکتر بشن تا بلزار دکتر گرفتن هم کساد بشه (3509935) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۰۹:۳۵:۰۳
چه فاجعه ای؟
اتفاقا مگر فکر میکنی دکترا گرفتن چیز و علم خاصیه
چارتا درس بیشتر از ارشد و یک پایان نامه بذار همه دکتر بشن بساط کاسبی با مدرک دکترا جمع بشه (3509939) (alef-3)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۲ ۱۶:۵۰:۰۷
صد تا منفی برای این حرف بی منطق شما
واسه اقایون چیزی نیست
من که بیچاره شده ام (3514348) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۲ ۲۳:۰۶:۰۱
منم عمر و جوانی‌ام را گذاشتم
چند سال صبح تا شب تو آزمایشگاه
کاسبی هم نمی‌شه کرد (3515411) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۸:۵۱:۵۶
فقط مسئولین هستند که اینطوری دکترا میگیرند. برای دانشجویان عادی اسان نیست. (3516051) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۸:۵۷:۵۲
انها که حین مسئولیت دکترا میگیرند حتما قلابی است چون مسلما وقت درس خواندن ندارند (3516067) (alef-11)
 
رضا
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۹:۲۷:۵۷
آقای توکلی مگه شما نماینده مردم نیستی. خوب جلوی فروش مدرک دکتری توسط دانشگاه ازاد را بگیر. وزیر علوم را استیضاح کن. یک کاری کن (3516134) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۹:۵۸:۵۳
هر دانشگاه دولتی شهرستان کوچک هم داره دکترا ی مکانیک میگیره سبزوار شهرکرد کاشان بجنورد دامغان قوچان و .... که اصلا اسمشونم نشنیدم تا حالا گیر دادی به ازاد (3516225) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۱۰:۰۱:۰۹
مشکل ازانجا شروع شد که دانشگاه سهمیه ای شد.30 الی 40 درصد ازفارغ التحصیلان از سهمیه های مختلف استفاده و یا درزمان ورود به دانشگاه با عضویت درنهادهای سهمیه دار برای کارشناسی ارشد ودکترا، گور علم ودانش رو با دست خود می کنند. (3516233) (alef-11)
 
احمد
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۱۰:۰۱:۱۹
در پاسخ به دوستمون که فرمودند دکتری چهار تا درسه باید عرض کنم که این امر بستگی به رشته و شخص داره. دکتری تحقیق و ارائه یک راه حل برای مسائل و مشکلات در علم و صنعت است نه چهار تا درس ...انفاقا هم خیلی ارزش دارد اگر کار سطح بالا انجام شود. هر چند در ایران فرقی بین کار سطح بالا و پایین وجود نداره.دکتری من در دانشگاه تهران-رشته فنی 6 سال طول کشید و با درجه عالی دفاع کردم. واقعا ناراحت می شم وقتی دانشگاه های ما کیلوئی مدرک می دهند و هیچ خبری از کیفیت نیست. کاش بتونیم به علم واقعی ارزش بدهیم و نه مدرک. حیف... (3509991) (alef-11)
 
هموطن نگران
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۱۰:۰۴:۲۸
سلام . مجلس ضعیف . نظارت ضعیف باعث آسیب به نظام آموزشی و کشور شده است . امیدواریم نمایندگان طرفدار منافع ملی جلوی دانشگاه آزاد و وزارت علوم را بخاطر ارتقا بدون پشتوانه علمی در دوره دکترا را بگیرند . (3509998) (alef-11)
 
شهاب
۱۳۹۴-۱۱-۱۵ ۱۲:۰۲:۴۵
این نماینده ها مدرک های خودشون از همین دانشگاه های قارچیه (3522553) (alef-13)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۱۰:۳۰:۲۴
بنده چند سال پیش قصد داشتم دکترا بخوانم و علاقمند بودم کار تحقیقاتی انجام دهم ارشد رو که تموم کردم از اینکه دیدم یک سری ادمهای جالبی دانشجوی دکترا شده اند خداوکیلی به جان خودم خجالت کشیدم در ایران دکترا بخوانم هم دانشجوی دکترا دیگه اون ادم واقعی نبود و هم درس درس درستی نبود و هم تحقیق کردن دیگه وجود نداشت. الان هم دنبال رفتن هستم و از اینکه وارد این بازی دکترا در داخل نشدم هم خوشحالم (3510063) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۲۶ ۱۵:۲۵:۵۱
باور کنین که منم خندم گرفته بود وقتی دیدم که یه سری آدم که اصلا در این اندازه ها نبودن شروع کردن به دکتری خوندن. کلا بوسیدم گذاشتم کنار. طرف دانشجوی دکتراست، 12 ساعت داره واسه نون درآوردن کار می کنه، هر از گاهی میاد راجع به تزش مشورت می گیره ازم. روم نمیشه بهش بگم این موضوعی که ماهی یه بار یه چند ساعتی روش وقت میذاری، کل پروندش در دهه 40 میلادی جمع شد رفت. دکتر! (3545449) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۱۱:۰۹:۵۴
بنده متخصص يكي از رشته هاي داروسازي هست. شش سال درس خواندم تا دكتر عمومي داروسازي، بعد از آن شش سال درس و پ‍‍ژوهش در ايران و خارج از ايران، حا شما عزيزاني كه كانت بالا گذاشته ايد چه تصور از دكتري داريد؟ تصور شما غلط است. البته بي علت هم نيست ارزش اين مدرك عالي تحصيلي در كشورمان خدشه ار شده است. (3510163) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۱۱:۳۴:۵۶
1- با شايسته سالاري و بخصوص رونق بخش خصوصي مدرك گرايي به كلي حذف خواهد شد .
2- خواهشمند است مسوولين واحدهايي از دانشگاه آزاد كه تعداد دانشجويان آنها خيلي كم است را تعطيل كنند (3510241) (alef-11)
 
ناشناس
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۱۲:۵۷:۱۸
دولتی ازاد پیام نور فنی حرفه ای و ٔ.... بده خدا برکت، بدو بدو مدرک دارم از همه نوع (3510508) (alef-3)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۱ ۲۰:۰۶:۱۷
یک مدیری بود نزدیک پنجاه سال سن داشت. با پول سازمان مطبوعش بورسیه شده و دکتری می خواند. چند نفر دکتری هم با هزینه سازمان استخدام کرده تا برایش پروژه اش را در قالب یک پروژه سازمانی انجام دهند. خودش هم مدیریتش را می کرد.
سوال:
1- آیا بورسیه کردن کسی که سنش نزدیک بازنشستگی است درست است؟
2- چرا باید دکتر شدن این مدیر صدها میلیون تومان برای سازمان هزینه داشته باشد؟ (3511795) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۲ ۰۷:۳۳:۳۴
من خودم الان یه دانشگاه آزادی سراغ دارم که دو تا استادیار داره، ولی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد بهش 20 تا دانشجوی دکتری معرفی کرده. (3512495) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۸:۴۰:۵۸
کشوری که برای اشتغال جوانانش برنامه نداره، مجبوره یک جوری سر اونها رو گرم کنه تا چند صباحی بگذره و چه چیزی بهتر از تحصیلات دانشگاهی!!! (3516025) (alef-11)
 
حسین
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۸:۵۲:۰۰
برای اغراض مالی دانشگاه آزاد و ... آتش زدیم به اعتبار علم در کشور (3516052) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۹:۲۰:۳۵
مقصر سیستم غلط است که همه چیز را به مدرک گره میزند. همین الان در سازمانی بخواهید مشغول شوید قبل از اینکه ببینند شما لیاقت انجام کار را دارید و توانایی انجام آنرا، از شما در مورد مدرکتان میپرسند. همین میشود که کشور با این همه آدم تحصیلکرده نه تنها پیشرفت نمیکند بلکه عقبگرد هم میکند. (3516115) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۰۹:۲۸:۲۰
اگر کسی واقعا در رشته ی خودش دکتر باشد نباید بیکار باشد نمی گویم همه ولی اکثر دکترهایی که بیکارند (در هررشته ای می خواهد باشد ) مدرک و سواد درست و حسابی ندارند (3516136) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۱۰:۱۱:۳۷
آقای توکلی وقتی به جای دانش و تجربه و تخصص....

....نماینده ها قانون وضع میکنند .. که استخدام و بکارگیری نیروی انسانی با مدرک تحصیلی باشه ...
خوب معلومه همه میرن مدرک بگیرند

اگر شما نمایندگان کاری انجام میدادید که صحبت از دانش بود خوب همه میرفتند سمت دانش..


چرا نمایندگان مجلس مصوبه ای تصویب کردن که هرکس که میخواهد نماینده مجلس شود حتما باید کارشناسی ارشد داشته باشد..

واقعا کارشناسی ارشد خیلی مهم هست برای نماینده شدن.. یا سابقه ی کار درست و تخصص درست..... (3516268) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۳ ۱۰:۳۴:۴۰
راه حل این مشکل دوری از مدرک گرائیه.یعنی یک دیپلم یا فوق دیپلم فنی که در یک زمینه تخصص و علم بالایی داره باید بر یک لیسانس یا فوق لیسانس که هیچ تخصصی در اون حوزه نداره ارجحیت داده بشه.در محل کار من لیسانس و فوق لیسانسهایی داریم که در بسیاری از مسائل فنی فقط دارای سواد کتابی اونهم بطور ناقص هستند ولی به خاطر مدرکشون و پرستیژی که برای خود قائل هستند در سمتهایی که توان اداره اش رو ندارند قرار میگیرند و این لطمه بزرگی به کیفیت و بهره وری کار میزنه. (3516345) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۱۷ ۱۹:۱۱:۵۵
بالاخره توی یک جلسه باید گفتن عنوان دکتر شروع بشه که یعنی در جلسه قبل این عنوان به شخص گفته نمی شده، این قسمت مطلب عجیب نیست. (3527808) (alef-13)
 
ایرانی زاده
۱۳۹۴-۱۱-۱۹ ۰۳:۵۰:۰۴
مدرگ گرایی بلای خانمانسوزی شده باری ایران.
امروزه خوشبختانه مردم و مسئولان آگاه شده اند به مضرات مدرک گرایی، ولی دو نکته توجه شود، اول ریشه بروز معضل مدرگ گرایی و دوم راه جل معضل مدرک گرایی.
قطعا بخش مهمی از راه حل معضل مدرک گرایی در ریشه یابی بروز آن است.

برخی از علل مدرک گرایی در ایران
1- فرهنگ سازی اشتباه، مثلا تحقیر یا تکریم افراد بر اساس داشتن مدرک دانشگاهی در محصولات سینمایی!
در حالیکه مدرک دیپلم یا دانشگاهی داشتن، نشان دهنده جهت و تخصص فرد برای احراز شغل است و چندان ربطی به جایگاه معرفتی و بلوغ اجتماعی نمتواند باشد. خصوصیات اخلاقی و سابقه سالها زندگی اجتماعی سالم، میزان اگاهی و مطالعات، تجربیات، بایست ملاک ارزیابی شخصیتی باشد و نه مدرک تحصیلی.

همزمان تحقیر دارندگان مدارک زیر دیپلم و حتی دیپلم، داشتن مدرک دانشگاهی تبدیل به ابزار کسب منزلت اجتماعی و تفاخر شد!

2- مدرک گرایی محض و بی منطق، در استخدام ها، بویزه در استخدامهای دولتی و مراکز عمومی، موجب تشویق به گرفتن مدرک برای اشغال مشاغل و پستهای دولتی بود.
یکی از اشتباهات، افزایش درخواست مقطع تحصیلی، برای گرفتن مشاغل بود. مثلا برای مشاغلی ساده نیز مدرک دیپلم، پایه قرار رگفت! در نتیجه، ضمن پایین اوردن ارزش تحصیل و کسب علم، افراد-نسل جوان بخصوص- باید سالها تحصیل کنند تا به امید گرفتن شغلی در حد آبدارچی و مسئل نظافت و نگهبان.... و مشاغلی ساده تر چون تلفن چی و منشی، مجبور بودند دیپلم بگیرند و این روند اشتباه بدتر شد و بعدا حتی رضایت به مدرک دیپلم نداند و باری مشاغل ساده مدارک دانشگاهی مطالبه شد! مثلا کار به جایی کشیده که برای مشاغل ساده فوق الذکر مدرک لیسانس میخواهند. نوعش مهم نیست فقط مدرک لیسانس/کارشناسی! مثلا تا شغل منشی یا آبدارچی یک سازمان یا شرکتی بشود!

3- مدرک گرایی بی دلیل و غیر منطقی، برای گرفتن برخی مجوزهای فعالیت های اقتصادی! مثلا باری تاسیس شرکت بگویند طرف حتما باید لیسانس داشته باشد و کسانی که مثلا دیپلم دارد نتواند شرکت تاسیس کند و مالک آن باشند!

بدیهی است، اگر کسی سرمایه و ایده کارآفریین دارد، باید بتواند شرکتش تاسیس کند، لزوم دانشتن مدرک دانشگاهی، بی دلیل است. فقضیه از دو حالت حارج نیست، یا طرف خودش تجربه و تخصص دارد که شخصا اقدام بکار میکند و اگر ندارد و کمبود دانش و نیرو دارد افراد متخصص کار استخدام میکند.
ضمن اینکه دوره کوتاه مدت مهارت آموزی و حتی بالتر، الان می شود گذران. برخی موسسات اموزشی حتی مهارتها و دانشهای مدیت را در دوره های سه سا شش ماهه برگزار میکنند. لازم بود داشتن گواهی همین دوره ها برای احراز توانایی فرد کافی است.
به نظر من شرط مدرک دانشگاهی برای تاسیس یا سرمایه گذاری در شرکتها بی منطق است. یا حداقل نباید برای هر شغل و رشته یک مفطع دانشگاهی پیش شرط گذاشت.
همین جذف شرط داشتن مدرک دانشگاهی برای تاسیس شرکت، خودش کمک بزرگی میکند که کارآفرینان، بیخودی ترغیب نشوند دنبال گرفتن مدرک دانشگاهی به هر قیمیت بشوند!
در واقع اگر منافع غیر منطقی از داشتن مدرک دانشاهی حذف کنیم، بخشی از معضل مدرک گرایی را حذف کردیم.

4- تقلید و کپی برداری غلط از سیستمهای آموزشی خارجی و عمدتا غربی.
مثلا امروزه پایه ابتدایی و متوسطه، عملا دوره گذار به دانشگاه است! در حالیکه یک فرد 17 الی 18 ساله ایارنی که در کقطع متوسطه (دبیرستان یا هنرستان...) تحصیل کرده، بایست شرایط جذب در بازار کار داشته باشد.
زمانی کیفیت آموزشی خوب بود و یک دیپلم حسابداری یا کامپیوتر... میتوئانست نیاز اداره یا شرکت در بخش اداری تامین کند. ولی روند اشتباه مدرک گرایی، مهارت آموزی از مقطع متوسطه به دانشگاه کشیده شد. و مدرک گرایی چنان بلایی بر سر مهارت آموزی و دانش پژوهی اورده، که دیپلم لیسانس و بالاتر مدرک دارند ولی مهار یا دانش کافی ندارند و تازه بعد از گرفتن مدرک باید بروند کارآموزی کنند سالها! در حالی که دانشگاه محل دانش پژوهی و دانشمند پروری و محقق است و نه مهارت آموزی. تکنسین ها و کارگران و کارمندان حرفه ای بایست در مقطع متوسطه پرورش یابند و با دشتن همان مدرک تحصیلی دیپلم، حق و توان جذب بازار کار داشته باشند.

عوامل متعدد دیگری هم نیز بروز چنین پدیده مضر-مدرک گرایی- در کشور هست. به نظرم اگر قانون گذارن کشور و مسئولان توجه کنند، در سالهای آینده با انبوه بیکران مدرک دار دانشگاهی و متوسطه رو به رو نخواهیم شد. (3530554) (alef-11)
 
ایرانی زاده
۱۳۹۴-۱۱-۲۰ ۰۲:۱۲:۴۵
من مطالبتان با دقت میخوانم و نظراتم میگویم. در نقد مدرک گرایی نظرم هنوز منتشر نکردید؟
در مورد ریشه ها و راه حل های مدرک گرایی.
امیدوارم لااقل به سمع و نظر مسئلان برسانید. (3532534) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۲۳ ۱۳:۳۶:۰۳
در ادارات دولتی بسیاری از مسئولین سریع در انواع رشته ها دکتری گرفتن منجمله
انواع مدیریت استراتیژیک تا مدیریت در رشته های بوق! دانشگاههایی هم که در
دهات تاسیس نمودند برای پشتیبانی از همین آقایان بوده است. (3539757) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۱-۲۶ ۰۱:۵۸:۴۷
با هدف دانشگاه و دانشگاهیان رو بی اعتبار کردند. در این مورد شکی وجود ندارد. کشور سوم در تولید و چاپ مدرک مهندسی هستیم اما هنوز از ساختن یه سوزن خیاطی عاجز هستیم!!! با مدرک سازی ، .... به راه انداختند. (3544530) (alef-11)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.