کد مطلب: 410347
سه هدف اردوغان از اقدامات اخیر علیه مخالفان دولت
تاریخ انتشار : شنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۱۱
شاید برخی تصور می کردند موج سرکوب مخالفین دولت ترکیه که در پی کودتای چند ماه پیش در این کشور آغاز شده بود، سرعت اولیه خود را از دست داده، اما اقدامات چند روز اخیر دولت آنکارا، از روندی دیگر حکایت دارد. پس از دستگیری شماری از روزنامه نگاران مخالف، روز گذشته اعضای ارشد حزب دموکراتیک خلق ها نیز توسط نیروهای امنیتی ترکیه بازداشت شدند.
به گزارش «تابناک»، پایگاه تحلیلی «المانیتور» در مطلبی به بررسی روند برخوردهای اخیر دولت ترکیه با مخالفان پرداخته و با لحنی انتقادی می نویسد: «با مشاهده وضعیت امور در ترکیه، هر کسی انگشت به دهان خواهد ماند که آیا این کشور در ماه ژوئیه در معرض یک تلاش برای انجام کودتا قرار گرفت و یا عملاً قربانی یک کودتای موفقیت آمیز شد».
در ادامه این مطلب اشاره شده که نخستین نشانه روند جدید، پاکسازی مخالفین است. تغییرات در دستگاه های مقننه و اجرایی که پس از کودتای ناموفق 15 ژوئیه آغاز شد، نه فقط کودتاچیان، بلکه همچنین اصحاب رسانه، گروه های مخالف و کردها را هدف قرار اد. اکنون مثل روز روشن است که نویسندگان و روشنفکران هدف این موج جدید قرار گرفته اند. از سوی دیگر، 21 شهردار کردتبار از کار برکنار شده و با افراد وفادار به حکومت جایگزین شدند.
در سال جاری، سازمان گزارشگران بدون مرز رتبه ترکیه را در آزادی مطبوعات 151 از میان 180 کشور ارزیابی کرده که در مقایسه با رتبه 98 در سال 2005، افت چشمگیری را نشان می دهد. در حال حاضر، 107 روزنامه نگار ترکیه ای بازداشت شده و 155 رسانه نیز تعطیل شده اند. هرچند دولت، جنبش گولن را مسئول کودتا معرفی کرده، اما یک سوم این رسانه ها، هیچ ارتباطی با جنبش مذکور نداشته اند.
دومین نکته این است که دولت حزب عدالت و توسعه ترکیه، از پاکسازی مخالفین به عنوان فرصتی برای استقرار سیطره کامل خود بر دولت استفاده می کند. پس از کودتای ماه ژوئیه، بیش از 100 هزار کارمند دولتی برکنار شده و با افراد نزدیک به حزب عدالت و توسعه جایگزین شده اند. در سطح دانشگاه ها نیز حق اساتید دانشگاه برای انتخاب رئیس دانشگاه لغو شده و این اختیار به دولت واگذار شد. دولت همچنین شمار زیادی از شرکت های بخش خصوصی را نیز به اتهام ارتباط با گولن تحت کنترل خود درآورده است.
نکته سوم، تغییر در رویه های دستگاه قضایی ترکیه است. هرگونه انتقاد از دولت و رئیس جمهور – چه قبل از کودتا و چه بعد از آن – اکنون به عنوان تلاشی برای اندازی دولت ارزیابی می شود. دستاویز جدیدی که به خصوص برای دستگیری اصحاب رسانه به آن استفاده می شود، اتهام انتقال «پیام های تحریک کننده» در حمایت از کودتاچیان است؛ حتی اگر نویسنده مطلب خود مستقیماً ارتباطی با آن ها نداشته باشد.
آنچه اوضاع را بدتر می کند این است که این روند سرکوب نه تنها چشم اندازی برای پایان یافتن ندارد، بلکه روز به روز توسعه نیز پیدا می کند. در همین راستا، دو تحول مهم در روزهای اخیر، حکایت از آن داشت که این روند عملاً وارد فازی جدید شده است.
بامداد دوشنبه گذشته، مراد صابونجو، سردبیر روزنامه «جمهوریت»، آکین آتالای، عضو هیأت مدیره و گورای اوز، یکی از نویسندگان نشریه، به همراه تعداد دیگری از کارکنان این روزنامه بازداشت شدند. دادستانی ترکیه روزنامه جمهوریت را متهم کرده که از «حزب کارگران کردستان ترکیه» (پ‌ک‌ک) و نیز جنبش فتح‌الله گولن حمایت می‌کند.
پس از آن، پنجشنبه شب و بامداد جمعه، صلاح‌الدین دمیرتاش، فیگن یوکسک‌داغ و شماری دیگر از رهبران حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که حزب کردهای ترکیه است، در یورش شبانه پلیس به خانه‌هایشان بازداشت شدند. در میان دستگیرشدگان نمایندگان کرد پارلمان ترکیه نیز وجود دارند. این دستگیری‌ها در قالب عملیات «ضدترور» پلیس ترکیه و در چندین شهر این کشور انجام شده است. همچنین دفتر حزب دموکراتیک خلق‌ها در آنکارا توسط پلیس تفتیش شده است.
با اشاره به تمامی این موارد، تحلیلگر «المانیتور» معتقد است که دلیل اقدامات اخیر هرچه باشد، به هر حال ترکیه در حال حرکت به سوی مسیری است که در آن، ارتباطش با دموکراسی هر روز سست تر می شود. تمامی این اقدامات، بیشتر با هدف شکل دهی به یک نظم و ساختار جدید انجام گرفته، نه به عنوان ساز و کاری برای پاسخگویی به نیازهای امنیتی.
در حقیقت، می توان گفت ترکیه در حال حرکت به سوی مدل حکومتی ایده آل اردوغان است که بر سه پایه استوار است: یک جامعه مطیع، یک جامعه مطبوعاتی سر به راه و قدرت واحده. اکنون سوال اینجاست که اقدام بعدی اردوغان چیست؟ حرکت به سوی نظام مبتنی بر ریاست جمهوری؟ باید گفت که این احتمال وجود دارد. اتحاد حزب عدالت و توسعه با حزب اقدام ملی گرا – که به طور سنتی طرفدار رویه های اقتدارگرایانه است – روز به روز قوی تر می شود و آن همه پرسی مدنظر اردوغان برای تغییر ساختار حکومت، دیگر چندان برایش دور از دسترس نیست.
به گزارش «تابناک»، پایگاه تحلیلی «المانیتور» در مطلبی به بررسی روند برخوردهای اخیر دولت ترکیه با مخالفان پرداخته و با لحنی انتقادی می نویسد: «با مشاهده وضعیت امور در ترکیه، هر کسی انگشت به دهان خواهد ماند که آیا این کشور در ماه ژوئیه در معرض یک تلاش برای انجام کودتا قرار گرفت و یا عملاً قربانی یک کودتای موفقیت آمیز شد».
در ادامه این مطلب اشاره شده که نخستین نشانه روند جدید، پاکسازی مخالفین است. تغییرات در دستگاه های مقننه و اجرایی که پس از کودتای ناموفق 15 ژوئیه آغاز شد، نه فقط کودتاچیان، بلکه همچنین اصحاب رسانه، گروه های مخالف و کردها را هدف قرار اد. اکنون مثل روز روشن است که نویسندگان و روشنفکران هدف این موج جدید قرار گرفته اند. از سوی دیگر، 21 شهردار کردتبار از کار برکنار شده و با افراد وفادار به حکومت جایگزین شدند.
در سال جاری، سازمان گزارشگران بدون مرز رتبه ترکیه را در آزادی مطبوعات 151 از میان 180 کشور ارزیابی کرده که در مقایسه با رتبه 98 در سال 2005، افت چشمگیری را نشان می دهد. در حال حاضر، 107 روزنامه نگار ترکیه ای بازداشت شده و 155 رسانه نیز تعطیل شده اند. هرچند دولت، جنبش گولن را مسئول کودتا معرفی کرده، اما یک سوم این رسانه ها، هیچ ارتباطی با جنبش مذکور نداشته اند.
دومین نکته این است که دولت حزب عدالت و توسعه ترکیه، از پاکسازی مخالفین به عنوان فرصتی برای استقرار سیطره کامل خود بر دولت استفاده می کند. پس از کودتای ماه ژوئیه، بیش از 100 هزار کارمند دولتی برکنار شده و با افراد نزدیک به حزب عدالت و توسعه جایگزین شده اند. در سطح دانشگاه ها نیز حق اساتید دانشگاه برای انتخاب رئیس دانشگاه لغو شده و این اختیار به دولت واگذار شد. دولت همچنین شمار زیادی از شرکت های بخش خصوصی را نیز به اتهام ارتباط با گولن تحت کنترل خود درآورده است.
نکته سوم، تغییر در رویه های دستگاه قضایی ترکیه است. هرگونه انتقاد از دولت و رئیس جمهور – چه قبل از کودتا و چه بعد از آن – اکنون به عنوان تلاشی برای اندازی دولت ارزیابی می شود. دستاویز جدیدی که به خصوص برای دستگیری اصحاب رسانه به آن استفاده می شود، اتهام انتقال «پیام های تحریک کننده» در حمایت از کودتاچیان است؛ حتی اگر نویسنده مطلب خود مستقیماً ارتباطی با آن ها نداشته باشد.
آنچه اوضاع را بدتر می کند این است که این روند سرکوب نه تنها چشم اندازی برای پایان یافتن ندارد، بلکه روز به روز توسعه نیز پیدا می کند. در همین راستا، دو تحول مهم در روزهای اخیر، حکایت از آن داشت که این روند عملاً وارد فازی جدید شده است.
بامداد دوشنبه گذشته، مراد صابونجو، سردبیر روزنامه «جمهوریت»، آکین آتالای، عضو هیأت مدیره و گورای اوز، یکی از نویسندگان نشریه، به همراه تعداد دیگری از کارکنان این روزنامه بازداشت شدند. دادستانی ترکیه روزنامه جمهوریت را متهم کرده که از «حزب کارگران کردستان ترکیه» (پ‌ک‌ک) و نیز جنبش فتح‌الله گولن حمایت می‌کند.
پس از آن، پنجشنبه شب و بامداد جمعه، صلاح‌الدین دمیرتاش، فیگن یوکسک‌داغ و شماری دیگر از رهبران حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که حزب کردهای ترکیه است، در یورش شبانه پلیس به خانه‌هایشان بازداشت شدند. در میان دستگیرشدگان نمایندگان کرد پارلمان ترکیه نیز وجود دارند. این دستگیری‌ها در قالب عملیات «ضدترور» پلیس ترکیه و در چندین شهر این کشور انجام شده است. همچنین دفتر حزب دموکراتیک خلق‌ها در آنکارا توسط پلیس تفتیش شده است.
با اشاره به تمامی این موارد، تحلیلگر «المانیتور» معتقد است که دلیل اقدامات اخیر هرچه باشد، به هر حال ترکیه در حال حرکت به سوی مسیری است که در آن، ارتباطش با دموکراسی هر روز سست تر می شود. تمامی این اقدامات، بیشتر با هدف شکل دهی به یک نظم و ساختار جدید انجام گرفته، نه به عنوان ساز و کاری برای پاسخگویی به نیازهای امنیتی.
در حقیقت، می توان گفت ترکیه در حال حرکت به سوی مدل حکومتی ایده آل اردوغان است که بر سه پایه استوار است: یک جامعه مطیع، یک جامعه مطبوعاتی سر به راه و قدرت واحده. اکنون سوال اینجاست که اقدام بعدی اردوغان چیست؟ حرکت به سوی نظام مبتنی بر ریاست جمهوری؟ باید گفت که این احتمال وجود دارد. اتحاد حزب عدالت و توسعه با حزب اقدام ملی گرا – که به طور سنتی طرفدار رویه های اقتدارگرایانه است – روز به روز قوی تر می شود و آن همه پرسی مدنظر اردوغان برای تغییر ساختار حکومت، دیگر چندان برایش دور از دسترس نیست.
کلمات کلیدی : اردوغان + مخالفان دولت ترکیه + بازداشت مخالفان
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
