توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 396100
دولت ها چگونه به بنگاه های اقتصادی کمک می‌کنند و فرشته نجات اقتصاد می‌شوند؟
تاریخ انتشار : دوشنبه ۵ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۱۸:۲۵
بررسی تجربیات سایر کشورها نشان می ­دهد که دولت می­ تواند با مداخله هوشمندانه خود در قالب سیاست­گذار، به توانمندسازی شرکت ­های تولیدی کمک ویژه­ ای نموده و نقش فرشته نجات را در حل مسائل مدیریتی و فنی آنها ایفا نماید. با این وجود در کشور ما، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران که تقریبا دارای چنین وظیفه ایست، در این زمینه موفقیت چندانی کسب نکرده است.

بر اساس ماده ۳ سیاست­ های اقتصاد مقاومتی "محور قراردادن رشد بهره‌وری در اقتصاد با تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار، تقویتِ رقابت‌پذیری اقتصاد، ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استانها و به کارگیری ظرفیت و قابلیت‌های متنوع در جغرافیای مزیت‌های مناطق کشور" از جمله وظایف اصلی دولت و حاکمیت در اقتصاد مطرح شده است.

بر این اساس، ایجاد امکان رقابت­ پذیری برای بنگاه­ های تولیدی، از جمله سیاست­ های مقاوم­ سازی اقتصاد است. از راهکارهای رقابت­ پذیری بنگاه­ ها، "توانمندسازی" آنها جهت افزایش خروجی­ های نوآورانه است.

تجربیات سایر کشورها نشان می­دهد که دولت می­ تواند با مداخله هوشمندانه خود در قالب سیاست­ گذار، به توانمندسازی شرکت­ های تولیدی کمک ویژه­ ای نماید. زمینه های مداخله دولت در این زمینه عبارتند از:

۱- تسهیل دسترسی به منابع مالی

۲- تسهیل دسترسی به دانش و فناوری

۳- تسهیل دسترسی به نیروی کار

۴- تسهیل در توسعه و دسترسی به بازارهای جدید

۵- تدوین قوانین مورد نیاز مانند قوانین مالکیت فکری، استانداردها و غیره

ورود مناسب دولت در هر کدام از ۵ زمینه فوق­ الذکر، می­ تواند به توانمندسازی شرکت­ ها منجر گردد. در این یادداشت، بر روی مورد دوم، یعنی "تسهیل دسترسی به دانش و فناوری" پرداخته شده است.

مروری بر فعالیت­ های کشورهایی نظیر انگلستان (Nesta)، فنلاند (Tekes)، کره جنوبی (KIAT)، سوئیس (CTI) و حتی اتحادیه اروپا، بیانگر این است که این کشورها از طریق ایجاد یک نهاد میانجی وابسته به دولت مرکزی یا دولت­های محلی، به نام «سازمان­ های ارتقاء نوآوری»، تسهیل دسترسی به دانش و فناوری را برای شرکت­ های غالبا کوچک و متوسط از طرق زیر فراهم می­ نمایند:

۱- ایجاد یک مدیریت متمرکز و قوی برای نظارت و تسهیل تبادلات دانش و فناوری با سایر کشورها

۲- ایجاد شبکه ­ای از خبرگان صنعتی و مدیریتی با هدف ایجاد امکان مربیگری (Coaching)، مشاوره، ممیزی و ارائه راهکار حل مسائل شرکت­ های تولیدی

۳- کمک به یافتن شرکای تجاری داخلی و بین­ المللی

۴- فراهم کردن امکان برگزاری دیدارها و جلسات با شرکای بالقوه داخلی و بین­ المللی و سیاست­ گذاران

۵- راهنمایی درباره روش­ها و سازوکارهای کسب منابع مالی

۶- آموزش قوانین و مقررات داخلی و بین­ المللی مورد نیاز

۷- ارائه بازخور از عملکرد شرکت­ها و نتایج سیاست­ها به سیاست­ گذاران جهت افزایش یادگیری سیاست

ممیزه اصلی ایفای نقش دولت در موارد فوق، این است که دولت تنها به تدوین سیاست­ های عمومی مانند اعطای انواع معافیت­ها، پوشش برخی از هزینه­ ها و قانون­ گذاری، اکتفا نکرده و در حل مسائل فنی و مدیریتی داخل شرکت ­ها از قبیل:

۱- کمک به شرکت ­ها در شناسایی مسائل واقعی خود

۲- تدوین لیست صاحبان فناوری در داخل و خارج از کشور برای کمک به شناسایی دارندگان فناوری در سطح بین­ الملل

۳- تدوین برنامه ­ها و زیرساخت­ های سیستمی مورد نیاز مانند برنامه راهبردی،

۴- چگونگی مشارکت و دستیابی به دانش فنی،

۵- کمک به توسعه بازار و ارائه داده­های مورد نیاز به شرکت­ها

۶- تهیه بانک اطلاعاتی از دارندگان فناوری­ های مکمل/ مشابه

۷- تشکیل تیم ­های مهندسی فنی برای حل گلوگاه ­های فناورانه شرکت­ها

مداخله می­کند. در ادامه نیز سازوکار تامین خود را مبتنی بر عملکرد مناسب شرکت ها پس از دریافت کمک­ ها و خدمات دولتی، قرار می­ دهند.

در این نحوه از مداخله دولت در امور شرکت­ ها، می­ توان نقش دولت را «فرشته نجات برای حل مسائل شرکت­ ها» تعریف کرد. فرشته­ ای که دغدغه اصلی آن، حل مسائل شرکت­ ها بوده و سیاست­ های خود را مبتنی بر مسائل و نیازهای بنگاه­ های تولیدی قرار می­ دهد.

مقایسه نحوه مداخله دولت برای اصلاح امور شرکت­ ها در ایران و موارد ذکر شده در فوق نشان می­ دهد که فعالیت­ ها و وظایف مشابه آن­ها در سال­های گذشته بر عهده «سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران»، به عنوان یک نهاد توسعه­ ای در حل مسائل صنعتی کشور بوده است؛ با این وجود این سازمان نیز در سال­های اخیر به دلایل متعددی از جمله اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و کاهش منابع مالی، در انجام وظیفه خود موفقیت چندانی کسب نکرده است.
 
کلمات کلیدی : صنایع خلاق+تولید ملی+اقتصاد مقاومتی
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.