تروریستها تیر خلاص را به شقیقه توریسم ترکیه شلیک کردند. یک روز پس از حمله تروریستی به کلوب شبانه رینا در استانبول ترکیه و کشته شدن 39 نفر، گروه تروریستی داعش در بیانیهای مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت، شماری از کشورهای اروپایی از شهروندان خود خواستند از سفر به ترکیه بپرهیزند. خبرگزاری رویترز نخستین رسانهای بود که خبر دست داشتن داعش در حمله تروریستی بامداد ژانویه 2017 در استانبول را با استناد به کانال تلگرامی داعش منتشر کرد و پس از آن رسانههای ترکیهای و دیگر رسانههای جهان با کد فوری این خبر را منتشر کردند.
بنا بر گزارش رویترز، در بیانیه تلگرامی داعش آمده است: یکی از «سربازان شجاع خلافت اسلامی» به یکی از مشهورترین کلوبهای شبانه «که مسیحیان مرتد در آن جشن میگیرند،» حمله کرده است. (داعش گروه تروریستی خود را «خلافت اسلامی» میخواند).
به گزارش روزنامه ایران، پیشتر نیز شبکه تلویزیونی اسکای نیوزعربی گزارش داده بود، عامل حمله تروریستی به کلوب رینا از عناصر داعش و عضو گروهک «گردانهای ترکستان» بوده است. این رسانه اطلاعات دیگری منتشر نکرده بود.
همچنین پلیس ترکیه دیروز دوشنبه قبل از انتشار خبر رویترز مبنی بر دست داشتن داعش در حمله تروریستی استانبول، اعلام کرد: «عامل حمله کلوب استانبول احتمالاً شهروندی از ترکمنستان یا قرقیزستان و مرتبط با داعش است. پلیس به تلاشهایش برای تعقیب عامل این حمله ادامه میدهد.»
در یک سال اخیر داعش در ترکیه چند مورد حمله تروریستی انجام داده و اخیراً نیز ویدئویی از آتش زدن دو نظامی ترکیهای منتشر کرد. البته مقامات ترکیهای تاکنون صحت این ویدئو را تأیید نکردهاند. بسیاری از تحلیلگران بینالمللی و برخی مقامات جهانی، ترکیه و عربستان سعودی را جزو حامیان داعش میدانند اما پس از چرخش مواضع منطقهای ترکیه بعد از کودتای ناکام این کشور و گرایش آنکارا به سمت روسیه، ترکیه به یکی از اهداف حملات تروریستی داعش تبدیل شده است. به گزارش شبکه خبری سومریه نیوز، ابوبکر البغدادی، رهبر گروه تروریستی داعش نیز به تازگی به اعضای این گروه در اقصینقاط جهان دستور داده است، حملاتشان را علیه کشورهای غربی و عربی تشدید کنند. همزمان با این اخبار و در حالی که جست وجو برای یافتن عامل حمله استانبول ادامه دارد، رسانههای ترکیهای به نقل از منابع امنیتی جزئیات بیشتری از این حادثه منتشر کردند.
براساس این جزئیات، حمله تروریستی استانبول حدود ۷ دقیقه طول کشیده وعامل حمله به قولی حدود ۱۸۰ گلوله یا 6 خشاب گلوله به سوی 700، 800 نفری که در کلوب بودند، شلیک کرده است.
به گفته یکی از کسانی که در مجاورت این کلوب زندگی میکرده و صدای تیراندازی را شنیده، حدود 47 ثانیه به طور بیوقفه صدای شلیک به گوش میرسید. بینالی ییلدیریم، نخستوزیر ترکیه نیز درباره جزئیات تازه حادثه تروریستی بامداد اول ژانویه 2017 گفته است، برخلاف گزارشهای اولیه، مهاجم لباس بابا نوئل به تن نداشته است و تصاویر ویدئویی منتشر شده از مهاجم این مسأله را ثابت میکند.
اتباع کشورهای عربی؛ دوسوم قربانیان رینا
مؤسسه پزشکی قانونی وزارت دادگستری ترکیه نیز درباره هویت قربانیان این حادثه تروریستی اعلام کرد، هویت 38 نفر از 39 کشته شده مشخص و شناسایی شده و فرآیند شناسایی هویت کشته شدگان این حادثه بجز یک نفر به اتمام رسیده است و تلاش برای شناسایی آن یک نفر نیز ادامه دارد. به گزارش خبرگزاری آناتولی، تاکنون جنازه 11 تبعه ترکیه، یک تبعه عراق و یک شهروند بلژیک از کشتهشدگان این حادثه پس از احراز هویت به خانواده آنها تحویل شده است. جنازه 25 نفر از کشته شدگان نیز پس از طی روند کالبد شکافی و شناسایی دقیق هویت اتباع خارجی، به خانواده آنها تحویل میشود.
به گزارش رسانههای ترکیه، هفت نفر از کشته شدگان حمله تروریستی استانبول تبعه عربستان سعودی، سه نفر تبعه اردن، 2 نفر تبعه تونس، 2 نفر تبعه لبنان، 11 نفر تبعه ترکیه، 2 نفر تبعه هند، 3 نفر تبعه عراق، 2 نفر تبعه بلژیک، 2 نفر تبعه کویت، 2 نفر تبعه کانادا، 2 نفر تبعه سوریه و یک نفر دارای شناسنامهای از سرزمینهای اشغالی فلسطین بودهاند. بنا بر گزارش رسانههای ترکیه، دو نفری که بیرون کلوب کشته شدهاند نیز یک افسر پلیس 22 ساله و یک مأمور آژانسهای مسافرتی 47 ساله ترکیهای بودهاند.
یک مقام وزارت خارجه امریکا نیز گفته است، یک امریکایی در میان زخمیهای این حمله بوده است. وزیر امور اجتماعی و خانواده ترکیه نیز گفته است، شهروندان عربستانی، مراکشی، لبنانی، عراقی و لیبیایی در میان زخمیها هستند.
امریکا، انگلیس، سوئد، استرالیا و برخی کشورهای دیگر به شهروندان خود که در ترکیه بسر میبرند هشدار دادهاند، به علت احتمال تکرار حملات تروریستی، از اقامتگاههای خود خارج نشوند و از دیگر شهروندان نیز خواستهاند، به ترکیه سفر نکنند. همچنین به گزارش روزنامه رأیالیوم، به دنبال انتشار برخی اخبار مبنی بر اینکه امریکا پیش از وقوع حمله استانبول، از آن خبر داشته، جان باس، سفیر امریکا در ترکیه در بیانیهای اعلام کرد: «ما از حمله تروریستی به استانبول خبر نداشتیم و به شهروندانمان نیز درباره دور شدن از کلوب شبانه یا اماکن دیگر هشدار نداده بودیم.»
واکنشها به نخستین حادثه تروریستی 2017 ادامه دارد
روز یکشنبه، ساعاتی پس از حمله تروریستی استانبول ترکیه که لقب نخستین حمله تروریستی 2017 را گرفت، رهبران جهان برای ابراز همدردی با دولت و ملت ترکیه و محکوم کردن این حمله از یکدیگر پیشی میگرفتند. این واکنشها دیروز دوشنبه هم ادامه داشت به طوری که پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان، نخستوزیر لبنان، وزیران خارجه چین و کره جنوبی، دولت و احزاب اسپانیا، رئیس جمهوری و رئیس اجرایی دولت افغانستان و... این حمله تروریستی را با شدیدترین الفاظ محکوم کردند. پاپ فرانسیس در پیام سال نو میلادی و درپنجاهمین سالگرد روزصلح، با قربانیان و مجروحان واقعه تروریستی استانبول ابراز همدردی کرد و گفت: «تروریسم بس است.»
سعد حریری، نخستوزیر لبنان نیز ضمن محکوم کردن این حمله گفت: «حمله تروریستی استانبول پیامی به ترکیه که با همکاری روسیه درصدد پایان دادن به بحران سوریه است، بود. امروز کاملاً روشن است، همه کشورهای با ثبات و همه کشورهایی که تلاش میکنند برای سوریه اقدامی کنند، هدف تروریسم قرار دارند. هدف اصلی تروریسم که هیچ دینی ندارد، ایجاد ترس و وحشت است.»
در داخل ترکیه اما واکنشها متفاوت بود، «تمل کارا ملااوغلو»، رهبر حزب سعادت ترکیه با سعد حریری و بسیاری از تحلیلگران که معتقدند، توافق آتشبس سوریه و همکاری ترکیه با روسیه برای پایان دادن به بحران 6 ساله سوریه علت حمله تروریستی استانبول بوده، همرأی بود و گفت: این حمله تروریستی در شرایطی صورت گرفت که همکاری ایران، ترکیه و روسیه برای حل بحران سوریه، امید به صلح را افزایش داده است. یکی از مهمترین اهداف این حمله تروریستی، خرابکاری در فعالیتهای صلح بین کشورهای مهم منطقه است.
رهبران احزاب اپوزیسیون ترکیه اما عملکرد دولت آنکارا در مبارزه با تروریسم را «نامناسب» و «قدیمی» و علت وقوع حملات تروریستی در این کشور دانستند.
به گزارش روزنامه حریت، کمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب اپوزیسیون «جمهوریخواه خلق» ترکیه گفت، دولت واقعگرا نیست و سیاستهای ضد ترور دولت مناسب و روشمند نیستند. دولت عملکرد ضعیفی در مبارزه با تروریسم نشان میدهد. دولت باغچلی، رهبر حزب «جنبش ملی گرای ترکیه» نیز گفت، اعمال روشهای قدیمی در مبارزه علیه تروریسم «بیمعنی» است. با روش کنونی نمیتوان به اهداف مورد نظر دست یافت. اقدامات پیشگیرانه کلاسیک و سیاستهای امنیتی باید در کنار روشهای جدید در مبارزه علیه تروریسم استفاده شود. در همین راستا نیاز به اتحاد ملی است.