کد مطلب: 504291
نگاه روانشناسانه به سلفی بازی وکلای ملت
بخش تعاملی الف - علیرضا طالب زاده
تاریخ انتشار : سه شنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۰۹
در صفحه 96 «نسیم» اثر ارزشمند زنده یاد
محمد حجازی که بیش از نیم قرن پیش چاپ شده است در یکی از بخش ها از زبان یکی از شحصیت ها می خوانیم:
«
... وکیل مجلس باید عالم و باهوش و عاقل و خویشتن دار باشد، باید تاریخ و جغرافی ایران و سایر کشورها و علوم سیاسی را کاملا بداند، باید مدام از جریان سیاسی دنیا بوسیله کتاب ها و مجلات و اخبار، آگاه باشد و بداند ایران هم جزئی از دنیا است. باید مشی خود را همیشه با سایر اعضاء جهان موافق کند. وکیل باید وطن را بپرستد و یک ذره از مصالح ایران را به هیچ نعمتی نفروشد گرچه نعمت انتخاب شدن در دوره آینده باشد، حتی اول چیزی را که باید فراموش کند، دوره آینده است. وکیل باید فداکار باشد یعنی از خودنمایی و تعصب و لجاج و مال دوستی و مقام پرستی چشم بپوشد. راست است که وکیل باید مبارزه کند اما نه برای انتخاب شدن در دوره آینده، بلکه برای جلوگیری از فساد و هوچی بازی.»
اگر چه از نگارش این خطوط بیش از 50 سال می گذرد اما برای دوره ما هم قابل استفاده است. بی شک هر قدر نماینده ای از ویژگی های بالا برخوردار و نیازهای حیوانی و نازلش قبلا ارضا شده باشد و نگاهش نه از زاویه ای تنگ بوده بلکه از زاویه ای باز به پدیده ها و مسایل بنگرد و جیب، حیاط و منافع خود را در اولویت های بعدی قرار دهد به نفع مملکت خواهد بود. چرا که در زمانه حاضر قدمی هر چند کوچک خود قدم بزرگی محسوب می شود. مضافا اگر واکنش ها، حرف ها و رفتارش حساب شده و سنجیده و حرفه ای باشد بی شک در توسعه کشور تاثیرگذار خواهد بود و نقشی موثر ایفا خواهد کرد، خاصه آنکه در زمانه ای به سر می بریم که به مدد دوربین های مدار بسته و گوشی های هوشمند و شبکه های آنلاین رفتارها و سخنان ما ثبت و ضبط و به همه دنیا در آنی مخابره می شود و زیر ذره بین قرار می گیرد.
داستان سلفی نمایندگان که بیشتر سوژه پردازی رسانه ها و شبکه های اجتماعی بود، تمام و آب ها از آسیاب افتاده است. اجازه دهید بگوییم هیایوی بسیار برای هیچ بود و بس می رود که به فراموشی سپرده شود، اما من می خواهم مساله سلفی گرفتن نمایندگان با خانم فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را از زاویه ای دیگر (انسانی و روانشناختی) که کمتر به آن پرداخته شده است بررسی کنم تا نشان دهم که سلفی گرفتن تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با یک خانم اروپایی نه چندان زیبا رفتاری طبیعی و صادقانه و قابل انتظار بوده که از آن ها سرزده است.
داستان این است که ما تماشاگران و مصرف کنندگان اخبار و رویدادها، نمایندگان را خیلی دست بالا گرفته ایم و انتظارات زیادی از آن ها داریم. انتطار داریم تمام خصایص انسانی و تخصصی و حرفه ای گری یک جا در آن ها جمع شده باشد، در حالی که واقعیت این است که اگر نگاهی بی طرفانه به کارنامه، زمینه های ذهنی و زندگینامه نمایندگان مجلس بیانداریم به نکات و نتایج مهم و خوبی دست خواهیم یافت. آن ها را انسان هایی می یابیم که تفاوت چندانی با من و تو و آدم هایی که تو خیابان راه می روند ندارند و بطور کلی بیشتر آن ها با افراد طبقه متوسط و حتی پایین تر جامعه از نظر شناخت و تخصص و حرفه ای گری تفاوت چندانی ندارند. به طوری که اگر جای بعضی از آن ها را با افراد معمولی و شغل هایی که ارزش آن ها هنوز برای جامعه روشن نشده است مثلا جای یک آموزگار مدرسه ابتدایی را با یکی از نماینده های مورد اشاره عوض کنیم مشکلی به وجود نمی آید و معلم می تواند وظایف نماینده را به نحو احسن انجام دهد اما شاید نماینده از پس کار او برنیاید.
پس نباید انتطار داشته باشیم که رفتار آن ها از رفتار من و آن فردی که در خیابان راه می رود متفاوت باشد. خوب، برای یک بار وقتی این ها «من» واقعی خود را نشان می دهند نمی توان زیاد به آن ها گیر داد و خرده گرفت. چرا باید انتظار داشته باشیم که مثلا نماینده فلان منطقه که هنوز نیازهای سطح پایینش ارضا نشده است و تجارب و تخصصی در سیاست ورزی ندارد رفتاری متین و حرفه ای از خود نشان دهد؟ شاید هم همانطور که حسام الدین گفت این مشکل فرهنگی است و کاری نمی شود کرد. ظرفیت و داشتن جنبه و تازه بدوران رسیدگی را در این بحث دخیل نخواهیم کرد.
همانطور که من ایرانی با دیدن نویسنده اروپایی یک کتاب درسی دانشگاهی در یک کنفرانس خارج از کشور ذوق زده به دنبال او می دوم تا با او عکس سلفی بگیرم، شاید نماینده هم همین حس را داشته باشد. یا وقتی برای اولین بار از روستای دورافتاده خودم بار سفر بستم و برای اولین بار به هتلی 5 ستاره برای ارائه مطلبی دعوت شدم رفتار من به هنگام صرف صبحانه دیدنی بود اما به مرور توانستم کنترل و حساب شده رفتار کنم و آداب غذا خوردن در سلف سرویس را یاد بگیرم. یا وقتی کودکی در جشن تولدی از مادرش اسم میوه ای (مثلا آناناس) را که در عمرش ندیده است می پرسد نیازی نیست که با او دعوا راه بیاندازیم و دادو بیداد کنیم که چرا آبروریزی می کند. این رفتار طبیعی، غریزی و صادقانه بچه است.
یک نماینده هم ممکن است در جایگاه یک موجود بشری هیجان زده و یا جوگیر شود و «من» واقعی خود را نشان دهد، چرا که همانطور که اشاره شد با بررسی سوابق این ها متوجه می شویم که بعضی از اینان نه آموزش های حرفه ای دیده اند، نه با مهارت هایی مانند روش های سخنرانی و آداب معاشرت و راه های برقراری ارتباط آشنا هستند، نه مخصوصا به یک زبان میانجی (لینگوا فرانکا) مسلط هستند، نه مطالعات عمیق در حیطه ای داشته و نه از تجاربی در فیلدی تخصصی برخوردار هستند. حتی بعضی ممکن است پا را از استان خود فراتر نگذاشته باشند (به تفاوت بین مدرک و علم و سواد و تجربه توجه شود). حالا از سر خوش شانسی یا با روش های وطنی دیگر سر از مجلس درآورده اند و بر صندلی مخملی تکیه زده اند. این بحث را به حیطه های دیگر هم می شود تعمیم داد.
در میتینگ های و جلسات آن طرف آب ها شاید خانم موگرینی را ببینید که تک و تنها می گردد. اما وقتی به ایران می آیند او را دوره می کنند. و وقتی من ایرانی تقاضای سلفی از او می کنم خیلی خوشحال می شود. البته این ربطی به ارزش و اعتبار آن ها ندارد و همگان می دانیم که اینان سرد و گرم چشیده و دارای خصوصیات بالای انسانی و حرفه ای هستند و خدمات زیادی در رشته خودشان به دنیا کرده اند و سهم مهمی در زیباتر کردن دنیا (بیشتر دنیای خودشان!) ایفا کرده اند. می دانند چه جوری صحبت و رفتار کنند و چگونه ارتباط برقرار کنند. مثلا آقای باراک اوباما یکی از حرفه ای ترین سخنران ها است که در مدیریت جلسه هم دستی توانا دارد. می داند که دریافت های متفاوت چگونه رفتار کند و چگونه صحبت کند که شان و آبروی کشور خود را حفظ کند. او را با آقای ترامپ و اظهارات اخیرش مقایسه کنید! یا نگاهی به گزارشگران خبرگزاری های معروف نشان می دهد که به هنگام گزارش از یک کشور خارجی از لباس های آن کشور برای اینکه نشاندار نشوند یا برای احترام به فرهنگ آن کشور استفاده می کنند. این یعنی حرفه ای گری که در جامعه ایرانی کمتر محلی از اعراب دارد.
نکته بعد این است که بیشتر نماینده ها در مقایسه با ملل پیشرفته دیگر که وقتی وارد سیاست می شوند مسیری طولانی را طی می کنند و به صورت پله به پله و با کسب تجربه و علم و تلاش و فعالیت و نشان دادن توانایی ها و شایستگی های خود راه ترقی و موفقیت را می پیمایند، راه میان بر را پیموده اند. و شاید معدودی از این نماینده ها به جایگاهی که دارند واقف نیستند و شرح وظایف خود را نخوانده اند. در مورد شایسته سالاری و بحث تخصص و تعهد در این گوشه از جهان صحبتی نخواهم کرد که ره به جایی نخواهیم برد!
بعضی نماینده ها با سنی که دارند و شاید مقتضای سنشان است رفتارهای بچه گانه هم نشان می دهند. شفاف تر بگویم شاید هنوز نیازهای اولیه و ابتدایی آن ها (در مثلث نیازهای ابراهیم خان مازلو!) ارضا نشده است و شاید اندک عقده هایی هم در وجود معدودی از آن ها بشود یافت به طوری که خود را هر از چندی نشان می دهد. برای مثال شاید در دوران کودکی از نظر مالی در مضیقه بوده اند، غذای خوب نخورده اند، شاگرد تنبل بوده اند یا با جنس مخالف مراوده نداشته اند. حالا در عرض مدت کوتاهی نماینده مجلس شده اند با روش هایی که کم و بیش همه ما با آن ها آشنا هستیم. خوب برای اینکه این نیازها را ارضا کنند و به این خواست های سطح نازل برسند در عرض کوتاهی با نفوذی بادآورده مدرک برای خود دست و پا می کنند، سرمایه ای بدست می آورند، ممکن است تجدید فراش هم بکنند (با پوزش از خانم ها!) و البته سلفی هم می گیرند! به نظر ارزش این همه هیاهو را نداشت. یک آدم معمولی که عنوان نماینده را یدک می کشه مثلا می خواهد با یک اروپایی نه چندان زیبا عکس بندازد.
کلمات کلیدی : علیرضا طالب زاده
به این مطالبی که نویسنده گزارش نوشته توجه کنید:
برای مثال شاید در دوران کودکی از نظر مالی در مضیقه بوده اند، غذای خوب نخورده اند، شاگرد تنبل بوده اند یا با جنس مخالف مراوده نداشته اند. ...
اینطور که نویسنده می گوید ما اداره کشور را به یک عده انسان بی هویت داده ایم. ایا با چنین قانونگذارنی امید پیشرفت هم هست؟
و سوال اساسی تر چرا باید وضعیت به گونه ای باشد که انسانهای توانمند نتوانند به مجلس راه پیدا کنند و در عوض عده ای که نویسنده بخوبی توصیفشان کرده سکان هدایت کشور را (در مجلس ) به عهده بگیرند؟!!
ایا یک دلیل عمده ضعف کشور وجود قوانینی نیست که موجب می شود افراد بی کیفیت عهده دار امور شوند؟!!!!!! (4529837) (alef-13)
دلیلش که ساده ست . یک نگاهی به رفتار مردم در کوچه و خیابون بندازین تا معلوم بشه سطح فرهنگی امروز جامعه ما در کجای دنیا قرار داره ! اون نماینده هم با انتخاب همین مردم به مجلس راه پیدا کرده . از کشور یا قاره یا سیاره دیگه ای نیومده ! اونها نماینده واقعی همین مردم هستن ! به همین سادگی (4532223) (alef-3)
ای کاش بجای پرداختن به اینگونه سرگرمی ها به فکر مشکلات بیکاری و فقرو.....در جامعه باشند
بی کاری جوانان رشید سرزمینمان وحشتناک است؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ (4534524) (alef-11)
مهندس
۱۳۹۶-۰۶-۱۸ ۱۲:۱۸:۵۸
نوشته بسیار عالی و واقع بینانه و بدون رودربایستی بود. ممنون از نویستنده محترم. (4551189) (alef-11)