هفتمین دور مذاکرات هسته ایران با 1+5 در نیویورک؛
سایه سنگین داعش، اوکراین و زیاده خواهی ها بر مذاکرات
بخش خارجی الف، 26 شهریور 93
26 شهريور 1393 ساعت 10:36
گردهمایی کشورهای جهان برای نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل فرصتی فراهم کرده تا یک بار دیگر دور تازه‌ای از رایزنی‌های دیپلماتیک بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ صورت بگیرد تا زمینه دستیابی به توافقنامه جامع هسته ای فراهم شود.
تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، بامداد سه‌شنبه عازم نیویورک شد تا در حاشیه شصت و نهمین نشست سالانه سازمان ملل، هفتمین دور از مذاکرات حساس و سرنوشتساز هسته‌ای را دنبال کنند. قرار است تیم هسته‌ای کشورمان به صورت دوجانبه و چندجانبه با مقامات مختلف کشورهای طرف مذاکره دیدار کند و در صورت لزوم وزرای خارجه ۷ کشور بر سر یک میز با یکدیگر گفت‌و‌گو کنند.
این در شرایطی است که با وجود برگزاری نشستهای دوجانبه و چندجانبه پیش از این مذاکرات، همچنان برخی اختلافات جدی میان دو طرف پابرجا باقی مانده است و ظرف روزهای گذشته شاهد موضع گیری هایی از سوی مقامات غربی بودیم که به نحوی نشان دهنده مهمترین اختلافات بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ بود.
وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا در مذاکرات هسته‌ای، مدعی شد که دستیابی به توافق هسته‌ای، مستلزم کاهش چشم‌گیر توان غنی‌سازی ایران است و در صورتی که این کار روی ندهد، امکان حصول توافق وجود ندارد. او همچنین گفته این دور مذاکرات ممکن است «آخرین فرصت» برای حل نگرانی‌های بین‌المللی در مورد برنامه هسته‌ای ایران باشد. شرمن از ایران خواسته تا از فرصت باقیمانده برای دستیابی به توافق هسته‌ای نهایی استفاده کند.
سفیر انگلیس در سازمان ملل متحد، مایکل تاتهام، نیز روز گذشته در سخنانی در کمیته نظارت بر حسن اجرای تحریم های ایران در سازمان ملل متحد عنوان کرد که گفتگوها بین ایران و گروه ۱+۵ برای کسب توافق جامع به لحظه ای تعیین کننده رسیده است و لازم است که ایران انعطاف بیشتری در موضوع برنامه هسته ای اش به خصوص غنی سازی نشان دهد. به زعم وی ایران همچنین باید فعالانه تر به نگرانی های آژانس درباره جنبه های نظامی احتمالی برنامه خود پاسخ دهد.
لازم به یادآوری است که طرفین آذر ماه سال گذشته بر سر برنامه مشترکی به توافق رسیدند که در آن تأکید شده که میزان ظرفیت غنی‌سازی ایران بر اساس «نیازهای عملی» تهران مشخص می‌شود. با این وجود طرف غربی با استناد به عبارت سیاسی ابداعی «زمان گریز» به کاهش توان غنی‌سازی ایران تأکید دارد. گریز هسته‌ای به بازه زمانی اطلاق می شود که از تصمیم برای ساخت سلاح هسته ای تا تهیه مواد لازم برای یک بمب هسته ای به طول می انجامد.
موضوع دیگر سخنان یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، است که بر تعهد ایران بر همکاری با آژانس تأکید کرد، اما بار دیگر مدعی شد که آژانس همچنان نمی‌تواند به طور کامل صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تائید کند. آمانو در مورد همکاری‌های دوجانبه با ایران و اقدامات عملی گفت: آژانس از ایران خواسته تا اقدامات عملی جدیدی ارائه کند و این که برای حل همه مسائل آژانس باید به بازرسی و راستی آزمایی بر اساس برنامه مشترک اقدام ادامه دهد.
مقام‌هاي غربي ادعا مي‌كنند كه برخي تحريم‌هاي اعمال شده بر ايران به دليل برنامه هسته اي اين كشور بايد به همكاري‌هاي کامل ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي وابسته شود. این در حالی است که با رویکرد سیاست زده آژانس و شورای حکام، موارد اتهامی علیه ایران تبدیل به بسته‌ای اتهامی با پشتوانه به ظاهر رسمی در این نهاد شده است.
در این راستا سایت ایران هسته ای عنوان کرده که ظاهرا در آخرین دور مذاکرات با ایران، امریکا این موضوع را مطرح کرده که پس از توافق نهایی امریکا باید بتواند سالانه ۴ بار از برخی تاسیسات نظامی ایران بازدید کند که این امر با واکنش جدی تیم مذاکره کننده ایرانی مواجه شده است.
عامل مهم دیگر اختلافات بین کشورهای گروه ۱+۵ است که متاثر از اوضاع خاورمیانه و اوکراین می باشد که مواجهه جدیدی از رویارویی‌های سیاسی را در منطقه و جهان رقم زده است. به خصوص در قضیه اوکراین که دو کشور روسیه و آمریکا کریمه را به صحنه زورآزمایی خود تبدیل کرده اند و روسیه در این فکر است که از این پرونده چه نفعی برای ایجاد توازن قدرت در اوکراین در برابر امریکا می‌برد. از آن سو آمریکا اخیراً در قبال ایران رفتارهایی را نشان داده که با توافق ژنو مغایرت دارد. اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران که دو هفته پیش شکل گرفت، بخشی از رفتار امریکا برای امتیازگیری و وادار کردن ایران به عقب نشینی از مواضع هسته ای خود بوده است.
ایران بارها تأکید کرده است که توافق هسته‌ای حتی پیش از موعد سوم آذر، قابل دستیابی است، مشروط بر اینکه طرف مقابل از «زیاده‌خواهی» دست برداشته و مواضعی واقع‌بینانه اتخاذ کند. همان مواضعی که پتر جنکینز، نماینده سابق انگلیس در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ریچارد دالتون، سفیر سابق این کشور در ایران،یک ماه قبل در گزارشی درباره آن هشدار دادند که اتخاذ مواضع حداکثری از سوی غرب، می‌تواند به شکست مذاکرات منجر شود.
در بخشی از گزارش این دو دیپلمات کهنه‌کار انگلیسی آمده بود: «این ریسک وجود دارد که ۶ کشور با تلاش برای اعمال محدودیت‌هایی بر فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم این کشور، که با حس قدرتمند استقلال آن‌ها به عنوان یک کشور مستقل در تضاد است، موقعیت دستیابی به یک راهکار را از دست بدهند.»
کد مطلب: 242014
آدرس مطلب: http://alef.ir/vdca6unuy49nyw1.k5k4.html?242014