الف - تاوان میلیاردی در ازای طمعکاری یک فوتبالیست

تاوان میلیاردی در ازای طمعکاری یک فوتبالیست

ماجرا از آنجا شروع شد که یک فوتبالیست ایرانی (دانسته یا نادانسته!) برای بازی در تیم کشوری قرارداد بست که عنوانی دروغین برای خلیج همیشه فارس جعل کرده و این عنوان جعلی را برای لیگش برگزیده و مدام این نام جعلی را در بوق و کرنا می کند. این فوتبالیست (خواسته یا ناخواسته!) در قبال چند میلیارد تومان پولی که از قبل این قرارداد دریافت کرد، مجبور بود به مردم کشورش پشت کند و برود. او رفت! اما بعد از چند روز غیرت ملی ایرانیان و به تبع آن غیرت رسانه ها به جوش آمد که وامصیبتا! چنین شد و چنان شد! و بعد از هجمۀ رسانه ای و کش و قوسهای فراوان، قرار شد باشگاه عربی عجمان! چند میلیارد تومان ناقابل به عنوان تاوان دریافت کند تا رضایت دهد که یک ایرانی در لیگی با عنوان «خلیج ع ر ب ی!» بازی نکند.

با این موضوع کاری نداریم که از قرار معلوم قرارداد بین باشگاه عربی و بازیکن ایرانی پیش از اعلام نام جعلی برای لیگ امارات بسته شده است، اما سوال پیچیده تر اینجاست که حالا که خیّری پیدا شده تا این تاوان را بپردازد و آقای فوتبالیست را با سلام و صلوات به آغوش وطن بازگرداند، آیا فوتبالیست عزیز باید باز هم از این تاوان عظیم چیزی به دست آورد یا نه؟ و به سبب بازگشت و بازی در تیمهای وطنی مجدداً چند میلیارد دیگر (تحت عنوان قرارداد با تیم جدید) تصاحب کند یا نه؟

از این سوالات آزار دهنده که بگذریم، از خود می پرسیم آیا مهمترین کار زمین مانده در میهن عزیزمان، همین بازی کردن یا نکردن یک بازیکن ایرانی در لیگی با عنوانی جعلی است و ما در همین کشور و در همین روزگار با مشکل هایی بسیار بغرنج تر و کلیدی تر از این ماجرا مواجه نیستیم؟

در جامعه ای که همۀ هم و غم رسانه هایش در سکنات و وجنات بازیکنان فوتبال و بازیگران سینما و تلویزیون محدود می شود، به تبع تمام فکر و ذکر عوام و بعضاً خواص مردم هم همین مثائل خانه زنکی می شود و طبیعی است که یک خیّر هم وقتی بخواهد به مردم وطنش خدمتی کند، به سراغ موضوعی برود که رسانه ها به خورد روح و روان او داده اند. لذا طبیعی است که به جای ساخت مدرسه و کتابخانه و بیمارستان در مناطق محروم (که اصلاً به چشم نمی آید و قابلیت رسانه ای شدن ندارد)، تن به این بازی میلیاردی بدهد و با خروج ارز از کشور، جیب گشاد شیخ نشینهای حاشیۀ خلیج فارس را گشادتر کند.

مخالفت من نه با ورزش و ورزش کاران است و نه با هنر و هنرمندان! بلکه اشتباه ما اینجاست که در فرهنگ واژگان ما، واژۀ ورزشکار تنها در فوتبالیست خلاصه می شود و واژۀ هنرمند تنها در بازیگر سینما و تلویزیون. رسانه های ما آنقدر این دو لفظ را محدود کرده اند که حتی دیگر عوامل ساخت یک فیلم سینمایی نیز (که بسیار بیشتر از یک بازیگر در ساخت فیلم نقش داشته اند) در جامعه به عنوان هنرمند شناخته نمی شوند. این در حالی است که یک بازیگر درجه ۸ تلویزیون بسیار شناخته شده تر از یک نویسنده یا فیلمبردار درجۀ یک سینماست. البته باز هنرمندان عرصۀ سینما و تلویزیون مثل کارگردان و نویسنده و... کمی شناخته شده هستند و دستشان به دهانشان می رسد و صدایشان به گوشی... و بالاخره وضعشان بسیار بهتر از هنرمندان دیگر عرصه های هنری مانند نقاشان و مجسمه سازان و نوازندگان و شاعران و ... است که در محرومیت محض روزگار می گذرانند.

در واقع کار رسانه ها در ایران، برخلاف رسالت حقیقی شان است و از آنجایی که برای رسانه های ما نقشۀ راه مدون و مشخصی تعریف نشده است و برای پرورش ذوق و شکل دادن به ذائقۀ مخاطب هیچ برنامه ریزی کارآمدی وجود ندارد، به جای اینکه رسانه، سلیقۀ جامعه را به طرفی که می خواهد سوق بدهد، این دغدغه های عوام است که سرفصلهای کاری رسانه های ما را تعیین می کند. چنین است که رسانه های نوشتاری، دیداری و شنیداری به خاطر قرارداد یک بازیکن فوتبال با یک تیم اماراتی چنان هجمه ای به راه می اندازند که یک سرمایه دار خیّر گمان می کند که اکنون بزرگترین معضل عالم بشریت بازی کردن یا نکردن فلان فوتبالیست در فلان تیم است و آنقدر تحت تأثیر این هجمه ها قرار می گیرد که حاضر می شود چند میلیارد تومان که با آن می توان چندین کتابخانه و گالری و مسجد و مدرسه ساخت را صرف تنها بازگرداندن یک فوتبالیست از امارات کند.

با خودتان نگویید این نویسنده چقدر نادان و متعصب است که نمی داند فوتبال پر طرفدارترین ورزش جهان است و خواه ناخواه خیل عظیمی از مردم وقایع ریز و درشت آن را دنبال می کنند. بله! بنده هم این را می دانم اما این را هم می دانم که فوتبالیستها به اندازۀ کافی از قراردادهای میلیاردی شان درآمد دارند که چند سال توپ بازی کنند و بسیار بیشتر از تمام عمر یک نویسنده، یک استاد دانشگاه یا یک محقق درآمد داشته باشند.

همچنین باشگاه ها و فدراسیون فوتبال از بلیط فروشی و تبلیغات کنار زمین و تبلیغات روی پیراهن و هزار راه و روش دیگر، به اندازۀ کافی درآمد دارند تا دیگر نیازمند خیّرین نباشند. این فعالان دیگر عرصه ها هستند که علی رغم اینکه چندین برابر فوتبالیستها به ایران و ایرانی خدمت می کنند، در گمنامی و فقر به سر می برند و در گرفتاری ها و شدائد هیچکس به دادشان نمی رسد. چه بسا نویسندگان و پژوهشگرانی که سالها برای تدوین یک کتاب روز و شبشان را سپری می کنند و زحمت می کشند تا به فرهنگ ایران زمین خدمت کنند، اما نهایتاً حق التالیف این کتاب (که تنها درآمد چند سال یک پژوهشگر است) به اندازۀ یک ساعت درآمد یک فوتبالیست هم نمی شود.

باری! مقصر اصلی در خروج این چند میلیون دلار ناقابل از کشور، نه آن خیّر مربوطه است و نه فدراسیون فوتبال و نه حتی فوتبالیست میلیاردر! بلکه تقصیر اصلی به گردن رسانه هایی است که تمام توانشان را برای دمیدن در بادکنک شهرت این ستاره های پوشالی خرج می کنند. آنقدر این بادکنک را حجیم می کنند تا از آن، اسطورهای بسازند؛ اسطوره ای دست ساز که مدام باید مراقب نترکیدن آن باشند. بنابر این دیگر فرصتی ندارند که به قهرمان های حقیقی بپردازند و هنرمندان و ستاره های واقعی را به مردم بشناسانند. چنین می شود که این اسطوره های تقلبی از هر فرصتی برای باج خواهی از کشور و مردمشان استفاده می کنند که بدون اقبال و استقبال آنها هیچ نیستند. مردمی که زنده بادهایشان موجب میلیاردر شدن آقایان شده است.

بله! برای بسیاری از این اسطوره های تقلبی هیچ اهمیتی ندارد که خلیجی که در جنوب ایران واقع شده است را چه بنامند، تنها موضوعی که برایشان اهمیت دارد، عکسهای بزرگشان است که صفحۀ اول روزنامه ها را اشغال می کند و از آن مهمتر، دلارهایی که هر روز به حسابهای بانکی شان افزوده می شود. حالا که چنین است، بگذار این حسابها پربارتر شود و این اسطوره ها مشهورتر. بگذار چند میلیون دلار هم از جیب این مردم به جیب شیخ نشینهای جاعل برود؛ فدای سرت، ای خلیج همیشه فارس!