الف - نقشه کلی ایمان و کفر چیست؟ به کدام سمت میرویم؟

نقشه کلی ایمان و کفر چیست؟ به کدام سمت میرویم؟

عید سعید فطر بر شما مومنین روزه دار مبارک باد.
این آخرین شماره از مجموعه حکمت و حکومت علوی است که در ماه مبارک رمضان، به محضر شما مردم شریف و حقیقت طلب تقدیم گردید و از بابت سعادتی که در انتشار این مطلب برایمان حاصل شد، خدا را شاکریم.

راستش برای آخرین توصیه ای که در این ستون حکمت و حکومت علوی تقدیم تان می شود، از خودشان مدد خواستم تا مرا راهنمایی کنند به توصیه ای که جامع تمام توصیه های انجام شده باشد و دقایقی پیش، با حکمت 31 ام نهج البلاغه مواجه شدم.
قرارمان بود از حکمتهای علی، روش حکومتداری او را بیاموزیم و در نهایت نیت مان بود که، منجر به تقویت جبهه ایمان و تضعیف جبهه کفر گردد؛ چه این جبهه در اعماق قلب مان باشد، چه در عرصه سیاستهای داخلی و بین المللی!

اصل و اساس تقابل درونی و بیرونی بشر، اصل نزاع بین خیر و شر است؛ و این آدمی است که باید بینات و کتاب و میزان در دست داشته باشد تا از این مسیر باریک تر از مو و تیزتر از شمشیر به سلامت بگذرد.
و این علی، امیر مومنان، و میزان حق و باطل است که چکیدۀ معنای ایمان و معنای کفر را به ما می آموزد تا نقشه کلی مسیر حرکت مان در هستی را گم نکنیم.

از حضرت علی علیه السلام دربارۀ ایمان پرسیدند و حضرتشان فرمودند:

" ۱- شناخت اقسام ايمان

ايمان بر چهار پايه استوار است:
صبر، يقين، عدل و جهاد.

صبر نيز بر چهار پايه قرار دارد؛
شوق، هراس، زهد، انتظار.
آن كس كه اشتياق بهشت دارد، شهوت هايش كاستى گيرد،
و آن كس كه از آتش جهنم مى ترسد، از حرام دورى مى گزيند،
و آن كس كه كه در دنيا زهد مى ورزد، مصيبتها را ساده پندارد،
و آن كس كه مرگ را انتظار مى كشد در نيكي ها شتاب مى كند.

يقين نيز بر چهار پايه استوار است؛
بينش زيركانه، دريافت حكيمانه واقعيت ها، پند گرفتن از حوادث روزگار، و پيمودن راه درست پيشينيان.
پس آن كس كه هوشمندانه به واقعيتها نگريست، حكمت را آشكارا بيند،
و آنكه حكمت را آشكارا ديد، عبرت آموزى را شناسد،
و آنكه عبرت آموزى شناخت، گويا چنان است كه با گذشتگان مى زيسته است.

و عدل نيز بر چهار پايه برقرار است؛
فكرى ژرف انديش، دانشى عميق و به حقيقت رسيده، نيكو داورى كردن، استوار بودن در شكيبايى.
پس كسى كه درست انديشيد به ژرفاى دانش رسيده،
و آن كس كه به حقيقت دانش رسد، از چشمه زلال شريعت نوشد،
و كسى كه شكيبا باشد در كارش زياده روى نكرده با نيكنامى در ميان مردم زندگى خواهد كرد.

و جهاد نيز بر چهار پايه استوار است؛
امر به معروف، نهى از منكر، راستگويى در هر حال، و دشمنى با فاسقان.
پس هر كس به معروف امر كرد، پشتوانه نيرومند مومنان است،
و آن كس كه از زشتى ها نهى كرد، بينى منافقان را به خاك ماليد،
و آن كس كه در ميدان نبرد صادقانه پايدارى كند حقى را كه بر گردن او بوده ادا كرده است،
و كسى كه با فاسقان دشمنى كند و براى خدا خشم گيرد، خدا هم براى او خشم آورد، و روز قيامت او را خشنود سازد.

۲- شناخت اقسام كفر و ترديد:

و كفر بر چهار ستون پايدار است:
كنجكاوى دروغين، ستيزه جويى و جدل، انحراف از حق، و دشمنى كردن.

پس آن كس كه دنبال وهم و كنجكاوى دروغين رفت به حق نرسيد.
و آن كس كه به ستيزه جويى و نزاع پرداخت از ديدن حق نابيناست،
و آن كس كه از راه حق منحرف گرديد، نيكويى را زشت، و زشتى را نيكويى پندارد و سرمست گمراهى هاست،
و آن كس كه دشمنى ورزيد پيمودن راه حق بر او دشوار و كارش سخت، و نجات از مشكلات دشوار است،

و شك چهار بخش دارد؛
جدال در گفتار، ترسيدن، دودل بودن، و تسليم حوادث روزگار شدن.
پس آن كس كه جدال و نزاع را عادت خود قرار داد از تاريكى شبهات بيرون نخواهد آمد،
و آن كس كه از هر چيزى ترسيد همواره در حال عقب گرد است،
و آن كس كه در ترديد و دودلى باشد زير پاى شيطان كوبيده خواهد شد،
و آن كس كه تسليم حوادث شد و به تباهى دنيا و آخرت گردن نهاد، هر دو جهان را از كف داد."

" [ وَ سُئِلَ عَلَيْهِ السَّلامُ عَنِ الاِْيمانِ فَقال:] الاْيمانُ عَلى اَرْبَع ِ دَعائِمَ:

عَلَى الصَّبْرِ وَالْيَقينِ وَ الْعَدْلِ وَالْجِهادِ.
وَالصَّبْرُ مِنْها عَلى اَرْبَع ِ شُعَب: عَلَى الشَّوْقِ وَ الشَّفَقِ وَ الزُّهْدِ وَالتَّرَقُّبِ. فَمَنِ اشْتاقَ اِلَى الْجَنَّةِ سَلا عَنِ الشَّهَواتِ. وَ مَنْ اَشْفَقَ مِنَ النّارِ اجْتَنَبَ الْمُحَرَّماتِ. وَ مَنْ زَهِدَ فِى الدُّنْيَا اسْتَهانَ بِالْمُصيباتِ. وَ مَنِ ارْتَقَبَ الْمَوْتَ سارَعَ اِلَى الْخَيْراتِ.

وَ الْيَقينُ مِنْها عَلى اَرْبَع ِ شُعَب: عَلى تَبْصِرَةِ الْفِطْنَةِ،
وَ تَاَوُّلِ الْحِكْمَةِ، وَ مَوْعِظَةِ الْعِبْرَةِ، وَ سُنَّةِ الاَْوَّلينَ. فَمَنْ تَبَصَّرَ فِى الْفِطْنَةِ تَبَيَّنَتْ لَهُ الْحِكْمَةُ. وَ مَنْ تَبَيَّنَتْ لَهُ الْحِكْمَةُ عَرَفَ الْعِبْرَةَ. وَمَنْ عَرَفَ الْعِبْرَةَ فَكاَنَّما كانَ فِى الاَْوَّلينَ.

وَ الْعَدْلُ مِنْها عَلى اَرْبَع ِ شُعَب: عَلى غائِصِ الْفَهْمِ، وَ غَوْرِ الْعِلْمِ، وَ زُهْرَةِ الْحُكْمِ، وَ رَساخَةِ الْحِلْمِ. فَمَنْ فَهِمَ عَلِمَ غَوْرَ الْعِلْمِ. وَ مَنْ عَلِمَ غَوْرَ الْعِلْمِ صَدَرَ عَنْ شَرائِع ِ الْحُكْمِ. وَ مَنْ حَلُمَ لَمْ يُفَرِّطْ فى اَمْرِهِ وَ عاشَ فِى النّاسِ حَميداً.

وَ الْجِهادُ مِنْها عَلى اَرْبَع ِ شُعَب: عَلَى الاَْمْرِ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْىِ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ الصِّدْقِ فِى الْمَواطِنِ، وَ شَنَآنِ الْفاسِقينَ. فَمَنْ اَمَرَ بِالْمَعْرُوفِ شَدَّ ظُهُورَ الْمُؤْمِنينَ.
وَ مَنْ نَهى عَنِ الْمُنْكَرِ اَرْغَمَ اُنُوفَ الْمُنافِقينَ. وَ مَنْ صَدَقَ فِى الْمَواطِنِ قَضى ما عَلَيْهِ. وَ مَنْ شَنِئَ الْفاسِقينَ وَ غَضِبَ لِلّهِ غَضِـبَ اللّهُ لَـهُ وَ اَرْضـاهُ يَـوْمَ الْقِيامَـةِ.

وَالْكُفْرُ عَلى اَرْبَع ِ دَعائِمَ: عَلَى التَّعَمُّقِ وَ التَّنازُع ِ وَ الزَّيْغ ِ وَالشِّقاقِ. فَمَنْ تَعَمَّقَ لَمْ يُنِبْ اِلَى الْحَقِّ. وَ مَنْ كَثُرَ نِزاعُهُ بِالْجَهْلِ دامَ عَماهُ عَنِ الْحَقِّ. وَ مَنْ زاغَ ساءَتْ عِنْدَهُ الْحَسَنَةُ، وَحَسُنَتْ عِنْدَهُ السَّيِّئَةُ، وَ سَكِرَ سُكْرَ الضَّلالَةِ.
وَ مَنْ شاقَّ وَعُرَتْ عَلَيْهِ طُرُقُهُ، وَاَعْضَلَ عَلَيْهِ اَمْرُهُ، وَ ضاقَ عَلَيْهِ مَخْرَجُهُ.
وَالشَّكُّ عَلى اَرْبَع ِ شُعَب: عَلَى التَّمارى وَ الْهَوْلِ وَالتَّرَدُّدِ وَالاِْسْتِسْلامِ. فَمَنْ جَعَلَ الْمِراءَ دَيْدَناً لَمْ يُصْبِحْ لَيْلُهُ.
وَ مَنْ هالَهُ ما بَيْنَ يَدَيْهِ نَكَصَ عَلى عَقِبَيْهِ. وَ مَنْ تَرَدَّدَ فِى الرَّيْبِ وَطِئَتْهُ سَنابِكُ الشَّياطينِ. وَ مَنِ اسْتَسْلَمَ لِهَلَكَةِ الدُّنْيا وَ الاْخِرَةِ هَلَكَ فيهِما."