الف - موانع مطالعه و کتابخوانی در بین دانش آموزان؟

موانع مطالعه و کتابخوانی در بین دانش آموزان؟

هفته نامه ئاوات چاپ سنندج در شماره جدید خود و در مطلبی با عنوان 'موانع مطالعه و کتابخوانی در بین دانش آموزان' به بررسی موانع و مشکلات وضعیت مطالعه و کتابخوانی در استان پرداخته است.

به گزارش ایرنا در ادامه این مطلب به قلم شریف سلطانیان آمده است: نگاهی گذرا به علل موفقیت کشورهای پیشرفته جهان مبین این واقعیت است که بخش عظیمی از این موفقیت ها مرهون توجه به نسل جوان و نوجوان این کشورها و سرمایه گذاری در جهت رشد و شکوفایی استعدادهای آنان بوده است؛ زیرا کودکان و نوجوانان همیشه به عنوان عظیم ترین سرمایه ها و ذخایر معنوی کشور مطرح هستند. برهمین اساس و با عنایت به جوان بودن جمعیت کشور ما آموزش دادن و آگاهی بخشیدن به چند میلیون دانش آموز یکی از شالوده های اساسی در تحقق توسعه و پیشرفت همه جانبه کشور و گامی در جهت پیشبرد هدف های والای نظام به ویژه جهت رسیدن به چشم انداز 20 ساله کشور است که کتاب و کتابخوانی در این رابطه نقش بسیار مهم و اساسی دارد که باید بیشتر از این مورد توجه قرار گیرد.

از آن جا که فرهنگ کتابخوانی در جامعه ما جایگاه خود را به دست نیاورده و از وضعیت نامطلوبی برخوردار است، لذا باید برای ایجاد رغبت و عادت در کودکان و نوجوانان به مطالعه و کتابخوانی چاره ای جدی بیندیشیم. چه علتی دارد که دانش آموزان ما با علاقه تمام ساعت ها را در ایام شبانه روز به برنامه های تلویزیون، کامپیوتر، اینترنت و... اختصاص می دهند اما نوبت به مطالعه و کتابخوانی که می رسد، بی حوصله و بی انگیزه می شوند.

امروزه اهمیت و ضرورت مطالعه و نقش آن در زندگی هر فرد و در پیشبرد اهداف مختلف (اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و...)بر هیچکس پوشیده نیست.متاسفانه سرانه مطالعه در کشور ما بسیار پائین است و میانگین آن به 1 دقیقه در سال می رسد که واقعا جای تاسف دارد.

از این رو علاقمند نمودن دانش آموزان در سن پائین تحصیل می تواند باعث امیدواری و تحکیم این امر در سال های آتی باشد. براساس نتایج حاصل از پژوهش های چند سال اخیر عواملی که مانع مطالعه دانش آموزان و عدم علاقه به فرهنگ کتاب و کتابخوانی می باشد، به شرح ذیل است:

1 – عوامل و شرایط اجتماعی:

- حمایت نشدن از مولفین و پدید آورندگان کتاب ها؛
- گرانی کتاب ها؛
-نهادینه نشدن فرهنگ مطالعه و کتابخوانی؛
-نبودن الگوی مناسب در زمینه کتابخوانی؛
-وجود سرگرمی های دیگر ارتباطی (اینترنت، ماهواره و ...)؛
-پایین بودن جایگاه و منزلت عالم و علم در جامعه؛
- عدم اطلاع رسانی کافی توسط رسانه های جمعی در زمینه اهمیت مطالعه و کتابخوانی و
- نبود برنامه ریزی مناسب برای اوقات فراغت نوجوانان و جوانان.

2 – عوامل و شرایط خانوادگی:

- پایین بودن سطح سواد والدین؛
- تشویق نشدن فرزندان به مطالعه از سوی والدین؛ کمبود کتاب¬های غیردرسی در منزل؛
- کاهش قدرت خرید خانواده و
- کم بها دادن والدین به مطالعه و کتابخوانی.

3 – عوامل مدرسه ای:

- حجم زیاد دروس و تکالیف؛
- نادرستی روشها و برنامه ریزی های تحصیلی؛
- برگزار نشدن مسابقات علمی و آموزشی به صورت مستمر (حضوری و غیرحضوری)؛
- برگزار نشدن نمایشگاه های کتاب در مدارس و در سطح جامعه؛
- تشویق نشدن دانش آموزان اهل مطالعه و پژوهشگر در سطح مدارس و جامعه؛
- بی توجهی نسبت به معلمین مولف و پژوهشگر و حمایت نکردن از آنها؛
- کمبود سالن مطالعه مناسب و مجهز در سطح مدارس و
- توجه زیاد دانش آموزان به کتاب های کنکوری و کمک آموزشی.

4 – عوامل کتابخانه ای:

- مجهز نبودن کتابخانه های مدارس؛
- کمبود تعداد کتاب هاب علمی و تخصصی مناسب دانش آموزان؛
- کمبود تعداد کتابخانه ها در سطح جامعه و مدارس؛
- کمیود کتاب های بروز و جدید در مدارس و
- بکار نگرفتن کتابدارهای متخصص در مدارس.

5 – عوامل فردی:

- نداشتن علاقه و انگیزه برای مطالعه؛
- درک نکردن اهمیت مطالعه و کتابخوانی و
- ناآگاهی دانش آموزان نسبت به شیوه های صحیح مطالعه.
امید است مسئولین و نهادهای متولی امر فر هنگ با توجه به موانع فوق در راستای ترویج مناسب فرهنگ کتاب و کتابخوانی گام¬های موثرتری بردارند.