دنیای قدیم هزاران شهر کوچک و بزرگ داشته که گذر زمان گرد نابودی بر بسیاری از آنان ریخته است اما ملتان این شهر زیبای پاکستان ۶ هزار سال محکم و استوار پابرجا مانده است.
به گزارش تسنیم، ملتان قدیمیترین شهر شبهه قاره هند، بر گرفته شده از نام اولین قومی که هزاران سال پیش پس از ورود، آن را آباد کردند.
نام این قوم «مالی» بوده است و از آنجا که در زبان «سانسکریت» آباد شدن را «استهان» میگفتند نام این شهر را «مالی» + «استهان» گذاشتند که شد «مالی استهان» در اثر گذر زمان واستفاده مکرر این نام تبدیل به مالیتان و سپس ملتان گردید.
غالب مردم ملتان به زبان «سرائیکی» سخن میگویند ولی همه آنها به خوبی اردو میدانند.
ملتان در کناره رود «چناب» و در حوزه مرکزی پاکستان قرار دارد. از لحاظ جمعیت جزو 5 شهر بزرگ پاکستان به حساب میآید. این شهر در 966کیلومتری بندرگاه کراچی قرار دارد و علاوه بر بزرگراه از طریق هوایی و راه آهن به تمامی شهرهای پاکستان متصل است. ملتان جزو معدود شهرهای دنیای قدیم است که هرگز متروک شدن را به خود ندیده است.
شهرهای فراوانی در دنیای قدیم وجود داشتند که گذر زمان گرد نابودی برآنها پاشیده است ولی ملتان از 6 هزار سال قبل محل رفت و آمد کاروانهای تجارتی بوده است.
شعر معروف فارسی در مورد ملتان را حتما شنیده اید که:
چهار چیز است تحفه ملتان گرد و گرما، گدا و گورستان
این شعر بی حکمت هم نیست زیرا این شهر به علت بنا شدن نزدیک بیابانهای پاکستان دائم با طوفانهای حامل گرد و خاک مواجه است. گرمایی فراوان دارد و گدا و قبرستان نیز زیاد دارد.
شهر ملتان را شهر اولیاء خدا نیز مینامند زیرا تعداد زیادی از اولیاء الهی و مردان خدا در ادوار مختلف به این شهر آمدند که آرامگاه بسیاری از آنان هنوز هم در این شهر قرار دارد.
بواسطه تبلیغ مستمر این مردان الهی جمعیت بسیاری به دین مبین اسلام گرویدند و از بند شرک و کفر رهایی یافتند. یکی از صوفیان مشهور این دیار «حضرت بابا فرید گنج» است.
در ضمن آرامگاه تنی چند از بزرگان صوفیه از جمله، «شیخ بهاءالدین زکریا ملتانی» (1170-1267)، «شاه رکن عالم» (1251-1335)، «شاه شمش تبریزی» (1165-1276)، «حافظ محمد جمال ملتانی» (1747-1811)، «شاه یوسف گردیزی» (متوفی1088) در این شهر است. یکی دیگر از دلایل شهرت ملتان وجود مساجد تاریخی در این شهر است.
به گفته مورخان برخی مساجد این شهر تا هزار سال قدمت دارند. قدیمیترین آنها مسجدی است که «محمد بن قاسم» تعمیر کرده است. این مسجد تا سال 1954میلادی وجود داشت.
مسجد جامع ملتان را در سال 1735میلادی حاکمان مغول تعمیر کردند. علاوه بر اینها میتوان مسجد «ساوی»، «علی محمد خان مسجد»، «پهول هتان» «والی مسجد» نیز اشاره کرد.
شهر ملتان موزه زیبایی نیز دارد، در این شهر صنعت چوب و سنگهای قیمتی نیز رونق دارد و شتر نیز حیوان بومی این شهر است.
عمر قلعه ملتان به صورت تخمینی سه هزار سال بود که توسط سربازان ارتش انگلستان نابود شد. این قلعه چهار دروازه داشت. باتوجه به اینکه این شهر در نزدیک رود بوده و امکان تردد کشتیها از آنجا به ایران عراق و دیگر کشورها فراهم میشده است. رونق تجاری این شهر نیز بسیار زیاد بوده است.
یکی از سوغاتیهای مشهور ملتان «سوهان حلوا» است که طرفداران فراوانی در سراسر زمین دارد. اگر شخص مسافری قدم به ملتان بگذارد به طور یقین سوهان حلوای این شهر را امتحان خواهد کرد. علاوه بر این صندل های این شهر نیز شهرت خاصی دارد. در ملتان گندم و پنبه کشت می شودو همچنین انار و پرتغال این شهر بسیار مرغوب است.
بدون هیچ اغراقی انبه ملتان نمونه بینظیری از انبه در کیفیت و مرغوبیت است. گرمای ملتان بسیار گرم و سرمای آن بسیار سرد است.
برای گردشگران بخصوص آنانکه به تاریخ علاقمند هستند ملتان بهشتی است که هر بینندهای را بین دنیای قدیم و دنیای جدید میگرداند.