استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد و فوق تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی، استفاده از عسل برای درمان زخم به ویژه زخم های دیابتی را تیغی دولبه عنوان کرد که می تواند به بهبود زخم یا ایجاد آلودگی های میکروبی و گسترش و شدت زخم منتهی شود.
دکتر امیررضا معتبر در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: برای درمان زخم های دیابتی با استفاده از عسل فقط می توان از عسل های درمانی تولیدشده توسط شرکت های دارویی استفاده کرد؛ البته به صورت مقطعی باید باشد و اگر زخم به درمان جواب نداد و شدیدتر شد، باید استفاده از این دارو قطع و از روش های دیگری تحت نظر پزشک معالج استفاده کرد.
وی افزود: این داروها که از عسل ساخته شده اند، به صورت پماد یا پانسمان های مخصوص آغشته به عسل هستند و هنوز به طور حتم نمی توانیم بگوئیم که تاثیر درمانی شگرفی در درمان زخم دارند.
معتبر ادامه داد: به طور کلی استفاده از محصولات جدید مانند یک تیغ دولبه عمل می کند که باید در استفاده از آنها دقت و توجه کافی از سوی پزشک و بیمار صورت گیرد و در صورت مشاهده هر نوع عارضه ای درمان با استفاده از محصول مربوطه متوقف شود.
** استفاده از عسل طبیعی برای درمان زخم دیابتی ممنوع
استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد در خصوص استفاد از عسل طبیعی و عسل هایی که در بازار وجود دارد برای درمان زخم های دیابتی گفت: استفاده از عسل به صورت سنتی، از هر نوع و به هر شکلی را توصیه نمی کنیم زیرا می تواند با خطرات و آلودگی های میکروبی زیادی همراه باشد و عوارض جبران ناپذیری را برای بیمار ایجاد کند.
معتبر ادامه داد: درحال حاضر تنها عسلی که برای درمان زخم تایید شده است، عسل خاصی است که به آن 'عسل مانوکا' می گویند و در کشورهای استرالیا و اندونزی وجود دارد؛ در تولید این نوع عسل زنبورها از گل های خاصی تغذیه می کنند و هیچ نوع ناخالصی ندارد با این حال این عسل ها نیز قبل از توزیع به عنوان دارو با اشعه های مخصوصی استریل می شوند و سپس به عنوان عسل درمانی مورد استفاده قرار می گیرند.
وی گفت: این نوع عسل ممکن است در کشور ما نیز وجود داشته باشد اما از آنجایی که تحقیقاتی در این زمینه صورت نگرفته نمی توانیم استفاده از عسل به صورت سنتی را برای درمان زخم توصیه کنیم.
فوق تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی، تاکید کرد: برای استفاده از عسل برای درمان زخم باید روی آن تحقیقات آزمایشگاهی صورت گیرد و با آزمایش هایی مخصوص، میزان اسیدیته (PH) عسل، میزان آب، شکر و املاح آن مشخص شود.
معتبر خاطرنشان کرد: بیش از 350 نوع عسل در دنیا وجود دارد و اگر عسل های موجود در بازار که بیشتر آنها طبیعی نیستند و حتی عسل هایی که اطمینان به طبیعی و خالص بودن آنها وجود دارد، روی زخم گذاشته شود علاوه بر اینکه منجر به عفونت می شود، تغذیه مناسبی برای میکروارگانیسم ها و باکتری هایی که در بستر زخم هستند، محسوب می شوند و درمان را سخت تر می کند.
وی گفت: پمادهای دارویی که از عسل تهیه شده اند، دارای اسیدیته لازم بوده، آب کمی دارند و به عنوان جاذب آب عمل می کنند؛ همین ویژگی ها سبب می شود که خاصیت ضدباکتریایی داشته باشند.
** کنترل قندخون اولین گام در بهبود زخم دیابتی
فوق تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی بهترین راه بهبود زخم دیابتی را کنترل قندخون عنوان کرد و گفت: در درمان زخم دیابتی ابتدا باید قندخون ییمار کنترل شود و اینطور نیست که در شرایط بالا بودن قندخون بتوان با استفاده از یک پانسمان، زخم را ترمیم کرد.
معتبر ادامه داد: برای زخم های دیابتی درمان های موازی و متعددی وجود دارد و پزشکان و پرستاران باید از تمام این درمان ها آگاهی داشته باشند؛ اما نباید به عنوان مثال فقط به استفاده از یک پانسمان به صرف اینکه درمانی نوین است، اکتفا کنند بلکه باید یک دید کلی نگر نسبت به مساله داشته باشند و کاهش قندخون را در اولویت قرار دهند.
** افزایش جمعیت سالمندان و افزایش زخم های فشاری (بستر)
استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اظهار کرد: با افزایش و بهبود شاخص های سلامت، جمعیت سالمندان کشور روبه افزایش است؛ سالمندان یک جمعیت آسیب پذیر محسوب می شوند که از طرف بیماری های سیستمیک در معرض خطر هستند؛ بخشی از بیماری های سیستمیک زخم های فشاری یا زخم بستر است که بخش زیادی از جمعیت سالمند با آن مواجه هستند.
معتبر افزود: علاوه بر سالمندان، جمعیت جوان زیادی نیز که در اثر تصادفات دچار آسیب های نخاعی شده اند، ممکن است به زخم های فشاری مبتلا شوند که در صورت نبود توجه به موقع می تواند عوارض شدید و مزمنی را به همراه داشته باشد.
وی با بیان اینکه زخم های بستر بار روانی و مالی سنگینی را بر خانواده ها تحمیل می کند، افزود: با توجه به هزینه های زیادی که این بیماری به همراه دارد، بهترین راه برای مقابله، پیشگیری از بروز و در صورت بروز درمان به موقع آنها است.