کد مطلب: 503301
آیا موبایل جای دوربین را می گیرد
بخش دانش و فناوری الف،28 مرداد96
تاریخ انتشار : شنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۰۳
فرقی نمیکند کجا باشید؛ توی ترافیک صدر گیر کرده باشید یا برای خوردن غذا به رستوران رفته باشید، روی پل طبیعت در حال گشت وگذار باشید یا در شمسالعماره بین خشتهای تاریخ قدم بزنید؛ سری که بچرخانید اطرافتان پر است از آدمهایی که با تلفن همراه هایشان مشغول عکاسی هستند و شاید خود شما هم جزو همین آدمهای همیشه گوشی به دست عکس بردار باشید.
همه ما روزهایی را که تنها ابزار برای عکس گرفتن دوربینهای عکاسی بودند به یاد داریم اما انقلاب دیجیتال ابزاری جدید برای عکاسی در اختیار همگان قرار داد؛ گوشی تلفن همراه مجهز به دوربین عکاسی؛ گوشیهایی که باعث شدند عکاسی از انحصار عده محدودی عکاس خارج شود و بین همه مردم رواج پیدا کند.
گوشیهای تلفن همراه با دوربینهایی که کیفیت آنها هرروز در حال پیشرفتهتر شدن است کم کم به رقیبی جدی برای دوربینهای حرفهای عکاسی تبدیل میشوند.رقبای تازهای که در عین سهولت در دسترسی، ممکن است عیار و کیفیت تصاویری را که همه روزه دست به دست میشوند بشدت با مخاطره مواجه سازند؛ شاید از همین رو هم باشد که به وجود آمدن عکاسی موبایلی تأثیرات مثبت و منفی بسیاری بر عکاسی حرفهای داشته است. تأثیرات شگرف که بیشک هنوز هم جای بررسی و تحلیلهای عمیق و موشکافانه دارد.
عکسبردارها زیادتر از عکاسها شدهاند
سیفالله صمدیان، عکاس پیشکسوت کشور بر این باور است که تلفن همراه مجهز به دوربین، آخرین خلاقیت انقلاب دیجیتال برای تسهیل زندگی مردم است و ممکن است اهدافی سیاسی، اجتماعی یا فرهنگی داشته باشد اما موضوع اینجاست که این انقلاب باعث افزایش تعداد عکسبردارها شده است نه لزوماً عکاس ها.صمدیان میگوید: «انقلاب دیجیتال باعث یک نوع سهولت در عکاسی شده است، روزانه تعداد زیادی عکس بیتوجه به قواعد عکاسی گرفته میشود و در بسیاری از آنها معیارهای عکاسی پیشرفته وجود ندارد.به همین جهت است که با اینکه تعداد زیادی هستند که عکاسی انجام میدهند به مرور از تعداد عکاسان حرفهای کاسته میشود.» صمدیان میگوید با توجه به اینکه بر اساس آمارها در هر خانواده حداقل دو نفر گوشی دوربین دار دارند میتوان گفت که میزان تولید روزانه عکس در سطح جهان رقمی میلیاردی است.
صمدیان در ادامه برای اینکه یک طرفه به قاضی نرفته باشد از مزیتهای گوشیهای دوربین دار هم میگوید: «از خودم شروع میکنم، به خاطر سبکی، سهولت حمل و همچنین کیفیت بالایی که این گوشیها دارند میتوانم با این دوربین در طول روز مشغول به عکاسی یا فیلمبرداری باشم، مطمئناً بسیاری از عکسهای خلاقانه امروزی با تلفن همراه ثبت میشوند و این میتواند یک حسن خیلی بزرگ باشد.» اشاره صمدیان به کارکردِ درست بهرهگیری از گوشیهای هوشمند است که در صورت استفاده درست حتی میتواند مزایایش بیشتر از آسیبهایش باشد.
مرز عکاسان حرفهای و گوشی به دستان عکسبردار
آرش خاموشی که جایزه «ورد پرس فتو» را در کارنامه عکاسی خود دارد تسهیل تصویربرداری را هم واجد آسیب و هم فرصت برای دنیای عکاسی میداند: «گوشی تلفن همراه همیشه همراه فرد است و این امکان را به او میدهد که در لحظه از اتفاقات مختلف عکس بگیرد، این موضوع باعث ایجاد شهروند خبرنگار شده است که یکی از اصلیترین تأثیرات مثبت این جریان است.اما باید به این نکته توجه داشت که عکسهای گرفته شده با دوربین گوشی خیلی سندیت ندارند؛یعنی هرکسی که تلفن همراه دوربین دار به دست دارد نمیتواند عکسهای مستند منتشر کند.همچنین فیلمهایی که با دوربین تلفن همراه گرفته میشوند حرفهای نیستند.»
خاموشی درباره دردسرهایی که افراد گوشی به دست برای عکاسان حرفهای ایجاد میکنند هم میگوید: «وقتی برنامههای خبری را پوشش میدهیم این افراد مشکل زا هستند و برای عکاسان دردسرآفرینند. عکاسها در محلی آماده عکاسی هستند که فردی با تلفن همراه و بدون توجه به آنها مشغول به عکسبردای میشود و در کار آنها خلل ایجاد میکند، عکاسی شغل آن فرد نیست، بواسطه تلفن همراه میآید و عکسهایی میگیرد که ممکن است مشکل ساز شوند چرا که برای این کار آموزش حرفهای ندیده است و نمیتواند به موضوع نگاه حرفهای داشته باشد، اما عکاس آموزشهای لازم در این خصوص را دیده است.» اشاره آرش خاموشی به عکاسان حرفهای است که میدانند کار درست انتشار کدام عکس و در چه بستری است اما علاقهمند به عکاسی که صرفاً بواسطه داشتن تلفن همراه دوربین دار عکس میاندازد نمیتواند تصمیم درست را بگیرد و همین عامل هم مشکل آفرین میشود.
موبایل جای دوربین را نمیگیرد
حمید فروتن، رئیس انجمن عکاسان مطبوعات نصب دوربین روی گوشیهای تلفن همراه را نشانهای از انزوای دوربینهای کامپکت میداند و میگوید: «حمل کردن انبوهی از تجهیزات و استهلاک بالای آنها باعث شده که بسیاری از عکاسان حرفهای نیز نسبت به تهیه و استفاده از گوشیهای تلفن همراه که کار آنان را بسیار ساده و کم هزینه میکند، روی آورند.هرروز عکاسان حرفهای بیشتری برای عکاسی با استفاده از گوشی موبایلشان وسوسه میشوند.» وی معتقد است گوشیهای همراه، فوکوس و نوردهی و درجاتی از کنترل را در اختیار قرار میدهند اما بهغیراز آن همهچیز ساده و ابتدایی است واین یعنی نمیشود با استفاده از آنها عکسهای عالی گرفت. در این میان ترکیببندی، نورپردازی و درک کردن سوژه چیزهایی هستند که همیشه مهم باقی خواهند ماند و در تلفن همراه خبری از آنها نیست.فروتن بر این باور است که همه گیر شدن عکاسی فضای کاری سخت تری برای عکاسان حرفهای به وجود آورده است.او میگوید: «عکاسان حرفهای در این شرایط به روایتهای تصویری از مستندهای اجتماعی روی میآورند که قطعاً کاری بسیار دشوار است اما باعث ایجاد تفاوت میان عکاس حرفهای و شهروند خبرنگار میشود.» طبق گفتههای فروتن این رویکرد باعث پر رنگتر شدن مرز بین عکاسی حرفهای و عکاسی موبایلی میشود و هرکس در جایگاه خود فعالیت میکند.
موبایل و عکاسی آسان
حمید جانیپور، داور جشنواره عکس موبایلی هم سابقه بلند مدتی در عکاسی حرفهای و هم عکاسی موبایلی دارد، معتقد است عکاسی نباید وابسته به ابزار باشد اما بواسطه وابستگی همیشگی بشر به ابزار و راحت طلبی ای که در آدمها هست این اتفاق میافتد و در این میان تلفن همراه عکاسی را راحتتر کرده است و اینکه همیشه در دسترس است حسن بزرگ آن نسبت به دوربین است.وی با اشاره به سختیهای کار عکاسان حرفهای میگوید: «حساسیت مردم نسبت به تلفن همراه کمتر از دوربین است.شاید اگر در خیابان با تلفن همراه از مردم عکاسی شود ترسی در آنها شکل نگیرد و با این موضوع خوب برخورد کنند اما بواسطه زندگی امنیتی ای که همواره بر سر مردم سایه داشته است آنها باور و اعتقادشان نسبت به دوربین را از دست دادهاند و نسبت به آن ترس دارند.استفاده از تلفن همراه برای عکاسی خیابانی به مراتب سادهتر از استفاده از دوربین عکاسی است.»
وی در ادامه اظهار داشت: «تلفن همراههای پیشرفته امروزی هیچ نیازی به اطلاعات عکاسی ندارند و عکاسی با آنها در سادهترین حالت ممکن و بدون نیاز به هیچ تنظیماتی است، در این شرایط مسلماً عکسهای گرفته شده با دوربین تلفن همراه نمیتوانند عکسهای حرفهای باشند.» طبق گفتههای جانیپور یکی از عوامل مهم در گرفتن عکسهای حرفهای داشتن اطلاعات مناسب در زمینه عکاسی است.
اگر نقاط مثبت ومنفی عکاسی موبایلی را در دو کفه ترازو قرار دهیم نمیشود به قطعیت گفت کدام کفه سنگینتر خواهد بود؛هر موج و جریانی آسیبها و دستاوردهایی دارد، گاهی میشود از آسیبهای وارد شده بر یک موضوع استفاده کرد و آنها را به سمت مثبتی سوق داد و گاهی هم نمیشود.عکاسی موبایلی به طور کلی اتفاق آسیب زایی در جریان عکاسی حرفهای نیست و نمیتوان آن را سد راه عکاسی حرفهای دانست، این جریان حتی در موقعیتهای مختلفی میتواند بهعنوان بازوی کمکی عکاسی حرفهای هم عمل کند و یاری رسان آن باشد به شرط آنکه عکاسان آماتور قواعد حداقلی عکاسی حرفهای را بیاموزند و تلاش کنند تا به هر قیمت به انتشار تصاویر خود اقدام نکنند./ روزنامه ایران
کلمات کلیدی : دانش و فناوری+ دوربین