هدفمندی یارانه ها از چالش برانگیزترین مباحث اقتصادی در ایران محسوب می شود که نحوه تامین هزینه های مرتبط با آن بعضا با مباحث حاشیه ای بسیاری همراه بوده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، هدفمندی یارانه ها از چالش برانگیزترین مباحث اقتصادی در ایران محسوب می شود،امری که نحوه تامین هزینه های مرتبط با آن بعضا با مباحث حاشیه ای بسیاری همراه بوده است،در ذیل این گزارش تلاش می شود موضوع دخل و خرج مرتبط با یارانه مورد بررسی قرار گیرد.
چندی پیش در خصوص موضوع یارانه ها و سرنوشت احتمالی آن در سال 96،گزارشی تنظیم و منتشر شد،اما در این گزارش تلاش می شود از زاویه دیگر به این موضوع نگریسته شود و موضوع دخل و خرج و نحوه تامین منابع مالی یارانه ها،در گفت و گویی با کارشناسان اقتصادی مورد بحث و ارزیابی قرار می گیرد.
بر اساس این گزارش چندی پیش بعد از مدت ها اختلاف نظر و مباحث حاشیه ای بین دولت و مجلس،سرانجام سازمان مدیریت و برنامه ریزی منابع چهارگانه درآمدی یارانه ها و نحوه توزیع و پرداخت آن را تشریح نمود.
به واقع،در طول قریب به 6 تا 7 سال گذشته،کمتر زمانی شاهد انتشار گزارشی در خصوص این امر بوده ایم،اما در نهایت با اطلاعات انتشار یافته از سوی سازمان مدیریت،ابعاد بیشتری از این موضوع عیان و هویدا شد.
بر اساس گزارش منتشر شده،شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی،توانیر،شرکت گاز و آبفا،چهار کانون اصلی تامین کننده یارانه ها محسوب می شوند.
منصور نجاتی،محقق و پژوهشگر اقتصادی ،با اشاره به موضوع تامین منابع مالی مورد نیاز برای پرداخت یارانه به بیش از 70 میلیون نفر در کشور،اظهار داشت: براساس آنچه که در رسانه ها و جراید منعکس شده،میزان در آمد شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده ای نفتی در سال 95 حدود36 هزار و 800 میلیارد تومان تخمین زده شده که از این میزان12 هزار و 800 میلیارد تومان در قالب هزینه های قانونی کسر می شود و 23 هزار و 900 میلیارد تومان نیز طبق قوانین و ضوابط تعریف شده به حساب سازمان هدفمندی یارانه ها واریز می شود.
وی افزود:شرکت ملی گاز ایران نیز به نوعی جزء مجموعه های تامین کننده منابع درآمدی یارانه ها تعریف شده ، ظاهرا میزان درآمد حاصله از این نهاد،قریب به 15 هزار و 400 میلیارد تومان پیش بینی می شود که بخشی ازاین مبلغ(5 هزار و 200 میلیارد تومان) کسر و باقیمانده نیز به حساب سازمان هدفمندی یارانه ها پرداخت می شود.
نجاتی گفت:اگرچه شرکت توانیر نیز به عنوان یکی از محل های تامین درآمد و هزینه یارانه ها مد نظر قرار گرفته،اما با عنایت به اینکه هزینه هر کیلو وات ساعت برق تامین شده ای که در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد از میزان هزینه ای که از مشترکان دریافت می شود بالاتر است ، بر اساس قانون،شرکت مذکور موظف به پرداخت هیچگونه مبلغی به سازمان هدفمندی یارانه ها نیست، اما بنابر توافقاتی که انجام شده پرداخت 2هزار و دویست میلیارد تومان به حساب سازمان هدفمندی از این محل ،در دستور کار قرار گرفته است.
محقق و پژوهشگر اقتصادی عنوان کرد:شرکت آبفا نیز از دیگر مراکز تامین کننده منابع هدفمندی یارانه ها به شمار می رود که البته با عنایت به هزینه بالای تامین آب و اخذ مبلغ کمتر از قیمت تمام شده برای تامین نیاز مشترکان، از سوی این مجموعه وجهی به سازمان هدفمندی یارانه ها پرداخت نمی شود.
وی افزود:بر اساس اطلاعات موجود،هزینه دریافتی هر متر مکعب آب مشترکان،470 تومان محاسبه می شود که به واقع این میزان برای شرکت آبفا بیش از هزار تومان هزینه تمام شده در بر دارد.
سهم تولید و پروژه های عمرانی از محل یارانه ها به نحو مطلوبی پرداخت نشده است
سودابه شیرازی،دانش آموخته رشته اقتصاد با اشاره به تامین و پرداخت سهم تولید و پروژه های عمرانی به عنوان یکی از مولفه های اساسی در ساز و کار هدفمندی یارانه ها گفت:علیرغم اهمیت بسیار برجسته این امر در طول سالیان گذشته،عمده منابع صرف پرداخت یارانه نقدی شده و سهم 30 درصدی تولید و سهم 20 درصدی پروژه های عمرانی به نحو شایسته ای پرداخت نشده که از این نارسایی و نقصان به عنوان یکی از چالش های اساسی در موضوع هدفمندی یارانه ها یاد می شود.
وی افزود:در صورت تحقق این امر،قطعا شاهد توسعه عمران و آبادانی هر چه بیشتری در کشور بودیم و یقینا این حجم انبوه از بیکاری جوانان در شرایط موجود،ظهور و بروز پیدا نمی کرد زیرا اختصاص30 درصد از منابع یارانه ها به مراکز تولیدی،دستاوردهای بسیاری در پی داشت که یکی از اصلی ترین آنها به اشتغالزایی هر چه بیشتر معطوف می شد.
شیرازی در خاتمه یادآور شد:امید آن می رود در سالی که از سوی رهبر معظم انقلاب به اقتصاد مقاومتی،تولید و اشتغال مزین شده،هدفمندی صحیح و به معنای واقعی کلمه در موضوع یارانه ها محقق شود که قطعا حصول این امر در تامین شایسته تر منویات معظم له در عرصه اقتصادی،تعیین کننده و موثر خواهد بود.