کد مطلب: 448090
فراستی: شما الان داری من را نصیحت میکنی؟
«منتقدی به جای نقد علمی از کلمات زشت و سخیف استفاده میکند و اهالی سینما هم با همان ادبیات جواب او را میدهند و چنین به نظر میرسد اگر این جنگ و دعوا ادامه یابد جایی برای نقد باقی نمیماند و آنچه در بین عموم مردم از بین میرود احترام به سینما، سینماگران، منتقدان و نویسندگان حوزه سینماست.»
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۴۶
جامجم آنلاین نوشت: «سینمای ایران حال و روز خوبی ندارد. جشنواره فیلم فجر امسال با هزار اما و اگر به پایان رسید و بیشتر فیلمهایی که در بخش مسابقه به نمایش درآمد، آن چیزی نبود که بتواند باعث امیدواری به ارتقای سینمای ایران شود. اما آن چه به نظر میرسد، در ایام بعد از جشنواره دارد ضربه نهایی را به بدنه نحیف این سینما وارد میکند، فحاشی و توهین است که به ادبیات نقد وارد شده و مسیر نقادی را که میتواند برای سینما سازنده باشد، منحرف کرده است.
منتقدی به جای نقد علمی از کلمات زشت و سخیف استفاده میکند و اهالی سینما هم با همان ادبیات جواب او را میدهند و چنین به نظر میرسد اگر این جنگ و دعوا ادامه یابد، جایی برای نقد باقی نمیماند و آن چه در بین عموم مردم از بین میرود، احترام به سینما، سینماگران، منتقدان و نویسندگان حوزه سینماست. این در حالی است که زمانی نه چندان دور منتقدان و سینماگران در کنار هم حرکت و در فضایی کاملا محترمانه برای ارتقای کیفیت فیلمها با یکدیگر همکاری میکردند اما اکنون سوال این است که چرا این گفتمان تغییر کرده و فحاشی جای نقد را گرفته است؟
خانهنشینی منتقدان باسواد
سعید قطبیزاده، منتقد سینما بر این باور است، وقتی درباره یک اثر هنری نظر میدهی هر چه بیشتر متکی بر استدلال و طرح پرسشهایی درباره چیستی فیلم باشد، یعنی این که درباره آن فیلم کمتر قضاوت شده و تلاش میکنی، اسرار و پیچیدگیهای فیلم را کشف کنی. اما اکنون اولا به دلیل رونق شبکههای مجازی که باعث شده همه درباره فیلمها اظهار نظر کنند و دوم به دلیل عصبانیت حاکم بر جامعه و سوم این که نقد از چارچوب تخصصی خارج شده، همه میخواهند خیلی زود نظر خود را درباره فیلم بیان کنند، چون همه توان تحلیل پیچیدگیهای یک اثر را ندارند. آنها معمولا برای بیان احساساتشان در قبال یک فیلم از جملات احساسی و گاهی هتاکانه استفاده میکنند که یا در ستایش فیلم است یا تنفر آنها از اثر را نشان میدهد. در این شرایط نه آن کسی که خوب فیلم را میگوید و نه آن کسی که به فیلم فحش میدهد، تحلیل ندارند. یعنی هر دو نفر دارند سلیقه خود را ابراز میکنند. در حالی که نقد فیلم یعنی تحلیل و تحلیل به شناخت، سواد و بینش نیاز دارد.
وی افزود: این گونه نقد نمیتواند مطلقا به ارتقای سینما کمک کند و منتقدی که با این ادبیات صحبت میکند یا بیسواد است و مثل یک آدم عام به جای تحلیل، پرخاشگری میکند یا این که نقد را با پستهای اینستاگرامی یا فیسبوکی اشتباه گرفته است، زیرا منتقد باسواد به جای تحلیل، ابراز احساسات نمیکند و حتی اگر ابراز احساسات کند باید حرفش پشتوانه داشته باشد.
قطبیزاده در پاسخ به این پرسش که در این شرایط چه باید کرد که نقد علمی دوباره به سینما برگردد، توضیح داد: همیشه یکسری نویسندهها وجود دارند که الگوسازند و نوشتههایشان تاثیرگذار است و تبدیل به قانون نقد میشود و مقررات نقد نویسی را شکل میدهد اما واقعیت این است اکنون این گروه از منتقدان خانه نشین شدهاند! این منتقدان جرات نمیکنند درباره فیلمها نقد منفی بنویسند چون متهم شده و برایشان پاپوش میسازند. زمانی نقد، فرصتی بود که خوب و بد فیلم گفته شود اما الان کار به جایی رسیده که اگر نقاط ضعف فیلم را بگویی برایت پاپوش میسازند و مثلا متهم میشوی به این که سکه گرفتهای تا بد فیلم را بنویسی! اینطور میشود که منتقدان جرات نمیکنند نقاط ضعف یک فیلم را بگویند و کسانی پیدا میشوند که بدون تحلیل فقط به فیلم فحش میدهند.
تصویر مخدوش از منتقدان
سعید مروتی، منتقد و نویسنده سینما درباره به کار گیری ادبیات نامتعارف در نقدهای سینمایی در گفتوگو با جامجم گفت: لحن، ادبیات و نحوه برخورد برخی منتقدان با فیلمها از دهه ۶۰ و دوران سروش و سوره تا امروز هیچ تغییری نکرده است. تفاوت در اینجاست که آنها زمانی نقد مکتوب مینوشتند و امروز روی آنتن زنده نقد شفاهی میکنند. مردم هم طبیعتا کمتر نقد فیلم میخوانند ولی تلویزیون را همه میبینند. نتیجه اینکه کمتر کسی نقدهای تند را بر بهترینهای دهه ۶۰ (سرب، هامون، مادر، کلوزآپ و...) به یاد دارد ولی همه تعبیر فراستی را در مورد فیلم «جرم» کیمیایی به خاطر دارند.
او افزود: مشکل البته بیش از این که به شخص منتقد بازگردد، به تصویر مخدوشی از نقد برمیگردد که حضور او در برنامهای پربیننده شکل داده است؛ تصویر مخدوش از منتقد در میان مردمی که نقد نمیخوانند و حالا با اجرای گرم و مسلط به عنوان منتقد میپذیرند.
منتقد باید حرمت نگه دارد
آنتونیا شرکا، استاد دانشگاه، مترجم و منتقد، نقد غیر مودبانه را عامل کماعتباری خود منتقد دانسته و به جام جم گفت: کسانی که نقد خود درباره فیلمها را غیر مودبانه و با ادبیاتی نادرست بیان میکنند دو دسته هستند. دسته اول منتقدان کمتجربه که ناآگاهانه هنگام نقد نمیتوانند جلوی خشم و ناراحتیشان را از فیلمی که دیدهاند بگیرند و دسته دوم منتقدانی که مغرضانه فیلمی را که خودشان نمیپسندند با جهتگیری به اصطلاح میکوبند و اتفاقا کاملا آگاهانه لحن و ادبیاتی زشت را انتخاب میکنند. چنین نقدهای کسانی که تجربه زیادی در زمینه نقدنویسی دارند، بیانگر آن است که منتقد مربوط بعد از این همه سال نتوانسته به زبانی غیر وقیحانه دست پیدا کند. نقد غیر مودبانه (چه آگاهانه، چه ناآگاهانه) بیشتر از آن که از اعتبار فیلمسازی که فیلمش مورد چنین هجمهای قرار گرفته کم کند، از اعتبار خود منتقد میکاهد.
شرکا خاطرنشان کرد: ادبیات تند، وقیحانه، فحاشی و شاید مدت کوتاهی نام منتقد را سر زبانها بیندازد اما در نهایت او به عنوان کسی شناخته میشود که برای بیان حرفش به جای استدلال منطقی از زشت ترین کلمات استفاده میکند. منتقد باید حرمتها را حفظ کند و در این صورت است که هم نقدش موثرتر خواهد بود و هم خودش زیر سوال نمیرود.
مرا نمیشناسید!
با مسعود فراستی تماس گرفتیم تا از او درباره نوع ادبیاتش در نقد فیلمها و سینما بپرسیم، سوالات ما و جوابهای او را بخوانید.
انتقادی به شما وارد است. فارغ از این که شما نظر خود را درباره فیلمها میگویید؛ این که فیلمی خوب است یا بد - اما میگویند شما ادبیاتی را وارد نقد کردهاید که به سینما آسیب میزند...
اشتباه میکنند که چنین حرفی میزنند. آنها سواد ندارند و نمیتوانند جواب نقد را بدهند؛ برای همین دو تا کلمه را میگیرند و روی آن مانور میدهند.
شما زمان نقد فیلمها از کلمات سطحی استفاده میکنید در حالی که در هیچ کجای دنیا از این ادبیات برای نقد فیلم استفاده نمیکنند.
استفاده میکنند! مگر شما از همه دنیا خبر دارید... .
چرا در هنگام نقد فیلمها از واژههای متین و درست استفاده نمیکنید؟
نشد! واژه متین یعنی چی!
شما درباره فیلم «گشت ارشاد۲» نقد دارید. من هم فیلم را دیدهام و نقدهایی بر فیلم دارم اما زمانی که شما از واژههای سطحی استفاده میکنید، حرفتان را کسی نمیپذیرد. شما میتوانستید به این فیلم یک نقد علمی داشته باشید که حرفتان را همه بپذیرند.
شما الان داری من را نصیحت میکنی؟
نصیحت نمیکنم، میگویم شما ادبیاتی را وارد نقد سینما کردهاید که هم به نقد و هم به سینما آسیب میزند. چرا از این ادبیات استفاده میکنید؟ میخواهید این ادبیات را به یک جریان تبدیل کنید؟
شما من را نمیشناسید؛ منتقد نیستید و آن طرف را هم نمیشناسید.
کلمات کلیدی : فراستی+برنامه هفت+منتقد سینما
یک فارغ التحصیل رشته نمایش
۱۳۹۵-۱۲-۰۴ ۱۲:۱۴:۱۷
با سلام خدمت آقای فراستی
همانگونه که مستحضرید در هالیوود یک ضرب المثلی هست که میگوید : کسی که نمی تواند کار عملی کند به تدریس روی می آورد و کسی که نمی تواند تدریس کند به شغل شریف منتقدی روی می آورد.
لطفا منتقدان با سواد ناراحت نشوند . روی سخنم با آنان نیست
با تشکر از الف که چاپ می نماید. (4172122) (alef-13)
احسنت به فراستی و استواریش در این مسیر. مشخص است که وامدار هیچکس نیست که بخواهد باج بدهد (4172195) (alef-3)
ادب و تربیت ربطی به این چیزا نداره (4172248) (alef-13)
تنها يك موجود در دنيا وجود داره كه دقيقا مثل فراستي تو مسيرش استواره و هيچ كس رو هم قبول نداره و هميشه كار خودشو ميكنه... (4172465) (alef-13)
خصلت ایشان اینکونه است و نقدی به خاطر خصلت به ایشان وارد نیست
هزاران انسان بی ادب در کوچه و خیابان و استادیوم همین ادبیات ایشان را بکار میبرند
نقد اصلی به مدیران صدا و سیما و شورای نظارت بر صدا و سیما و همچنین سران فرهنگی کشور است که به چنین فردی تریبون میدهند (4172217) (alef-13)
ماایرانیها عادت بدی داریم اگه ازیکی بدمون بیاد زمان وزمینو میکوبیم تاااونو هرجورشده خونه نشین کنیم . حالا شما تو این هفته (سایت الف )چندبارمقاله نوشتین علیه فراستی . حالا فراستی چیکاراست ؟ خدابدونه یه منتقد ساده تو یه برنامه تلویزیونی ساده . یه جوری مینویسی ادم شک میکنه نکنه فراستی وزیری ووکیلی یا جز مافیای نفتی ومدیر اختلاسگر بانکه . ولمون کن تو جامعه ای که اختلاس وفساد مدیران دولتی داره بیداد میکنه و بعضی ازمسیولین تو تریبونهاشون ازکلمات زشت وزننده استفاده میکنن شما چه گیریه دادین به این فراستی که اصلا کاره ای نیست یه منتقد سینما که درباره تو تافیلم که اگه اسمشو فیلم گذاشت نظرمیده تو جامعه ای که مردم اصلا یادشون نمیاد اخرین بار کی رفتن سینما . این همه درباره فراستی نوشتی درباره یه ادم مهمتر مینوشتی یه چیزی میشد (4172678) (alef-13)
کلا هرکس صریح انتقاد کنه از ماها همه علیه اون بسیج میشیم ولی اگر همین صحبتها رو هلیل فیلمهای هالیوود میکرد کسی توجهی به اون نمیکرد.فردوسی پور یادتونه تا موقعی که به مربی های خارجی ایراد میگرد کسی کاریش نداشت ولی اگر گزارشگر فوتبال از بازیکن داخلی و یا مربی همون انتقادها رو بکنه همه علیه اون بسیج میشوند (4172978) (alef-13)
سینما گران به دلیل نازل بودن سطحشون و رییسان فرهنگ و ارشاد به دلیل ضعف در جشنواره فجر دارن با حمله به فراستی آدرس غلط میدن به ملت...آیا مشکل سینمای ایران ادبیات فراستی هس؟ نخیر پس دوستان سایت الف آدرس غلط ندن به مردم و به این شو نپردازن و در پازل بعضیا بازی نکنن (4173081) (alef-13)
خوبی آقای فراستی اینه که روی حب و بغض حرف نمی زنه و حتی نزدیکترین دوستانش رو هم نقد می کنه ضمن اینکه در مقابل هوچی گری های بعضی اصحاب سینما استوار و ثابت قدمه بر خلاف بعضی به اصطلاح روشنفکر ها اهل فحاشی و توهین نیست و فقط نقد علمی می کنه.اما اونهایی جنبه ی نقد شدن ندارند شروع می کنند به هوچی گری و فحاشی. (4173103) (alef-13)