داخلی صفحه اجتماعی آرشيو يادداشت

۸

رقابت تنگاتنگ شبکه دیجیتال با ماهواره در شیراز

بخش تعاملی الف - کسری شادمان

اشاره: مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.

صرف نظر از شبكه هاي سياسي، در حال حاضر بيش از ۱۰ شبكه ماهواره اي به‌طور شبانه روزي براي مخاطبان فارسي زبان، فيلم و سريال و برنامه هاي خانوادگي و فرهنگي ارائه مي كنند و تنوع و جذابيت اين شبكه ها چالشي جدي براي شبكه هاي ايراني در جذب مخاطبان بوده و هست.

در واقع اين جذابیت بصری، مخاطبان را براي به‌دست گرفتن كنترل ماهواره و تماشای چندین و چند کانال با سریال ها و برنامه های متفاوت و متنوع، وسوسه مي كند. چنین مسأله ای با پخش سريال در ساعات پربيننده شب، قابل مديريت و جبران نیست. سازمان صدا و سیما با درک چنین واقعیتی دستگاه هاي كوچك مبدّل ديجيتال (ستاپ باكس) را روانه بازار کرد تا بتواند به‎عنوان راهبردي موفق در محدود كردن مخاطبان ماهواره عمل كند.

سال ۹۰؛ شروع پخش سیستم دیجیتال در فارس

سازمان صدا و سیما از هشتم آبان‌ماه سال ۸۸ مصادف با میلاد امام رضا(ع) در تهران پخش دیجیتال را کلید زد. به تدریج بعد از تهران پخش دیجیتال در سایر شهرها هم آغاز شد و در همین راستا در تاریخ ششم فروردین‌ماه سال ۹۰ در یکی از ایستگاه‌های شیراز سیستم پخش دیجیتال نصب شد.

اكنون آنان كه از مبدّل ديجيتال استفاده مي كنند، دركنار شبكه هاي آي فيلم، شبكه هاي ۲۴ ساعته‌ي نمايش، بازار، مستند، شما، جام جم و شبكه هاي بين المللي العالم و پرس را هم با کیفیت صدا و تصویر عالی در دسترس دارند. تب تلويزيون هاي ال اي دي كه مبدّل ديجيتال را در خود دارند نيز به كمك اين راهبرد سازمان صدا و سيما آمده است.

اما واقعیت این است که منازعه‌ي شبکه‌های تلويزيونی داخلی با شبكه هاي ماهواره اي به اين سادگي به نفع رسانه‎ي ملي پايان نمي يابد؛ بايد اذعان كرد سياست جانشين كردن ماهواره با مبدل‎هاي ديجيتال، تا اندازه‎ي توانسته پاسخي به وسوسه‎ي مخاطبان تنوع طلب، تعدد طلب و كنترل به‌دست تلويزيون باشد. ولی به دلیل سیگنال‌رسانی ضعیف در اکثر نقاط، عدم پوشش سراسری همه شهرستان ها، ضعف آنتن‌دهی و بعضا قطع شبکه دیجیتال، بار دیگر کفه ترازو به سمت ماهواره سنگینی می کند.


طبق آمارها و نظرسنجی های صورت گرفته بیش از ۷۰ درصد مردم فارس از سیستم دیجیتال استفاده می کنند و کمتر از ۳۰ درصد از سیستم آنالوگ یا ماهواره استفاده می کنند. از طرفی سیستم آنالوگ و قطعات و فرستنده های آن بیش از ۳۰ سال عمر کرده اند و هیچ کارخانه‌ای در دنیا و کشور دیگر قطعات آنالوگ را تولید نمی‌کند بنابراین سازمان صدا و سیما بالاجبار بایستی شبکه‌های آنالوگ را خاموش کند.

دستور قطع سیستم آنالوگ در ایستگاه اصلی شیراز که ایستگاه مهارلو است صادر شده، البته با تدبیری از سوی صدا و سیمای فارس مردم مجبور نیستند برفک تماشا کنند و با برخی محدودیت ها و تنظیمات در گیرنده های خود فعلا قادر به تماشای شبکه های سیما هستند. سایر ایستگاه های آنالوگ مانند سعدی و میانرود قطع نشده و مردم قادرند هر ۸ شبکه را به صورت محدود دریافت کنند.


به طور کلی در شهرستان شیراز وضعیت آنتن دهی شبکه دیجیتال به مراتب بدتر از سایر شهرستان های استان است. بخش های زیادی از مردم شهر شیراز از جمله اهالی شهر زرقان، از شبکه ای که بجای ۸ شبکه بی کیفیت، ۲۰ شبکه با کیفیت صدا و تصویر عالی و امکان پخش رادیو را فراهم می کند بی بهره اند. به دلیل ویژگی‌های جغرافیایی خاص این شهر(شیراز) به ۸ ایستگاه نیاز دارد که به لحاظ دشواری سیگنال‌رسانی در سطح کشور بیشترین پیچیدگی را داراست و با وجود این که سه سال است سیستم دیجیتال در شیراز راه اندازی شده اما شاهد بیشترین مشکلات در این خصوص هستیم.

ایستگاه زرقان در پارک ملی بمو قرار گرفته است و منابع طبیعی اجازه برق‌رسانی استاندارد، ساختمان‌سازی، محوطه سازی را نمی‌دهد و با وجود درگیرهای حقوقی نمی توان امید چندانی برای راه اندازی این ایستگاه داشت.

شهر استهبان پوشش دیجیتال دارد اما رونیز سفلی و ماه فرخان و ... نیاز به ایستگاه های دیگری دارند، همچنین در داراب شهر داراب و روستاهای ورودی پوشش دیجیتال وجود دارد اما سایر روستاها مانند روستاق و فورگ و .. این امکان فراهم نیست.


وضعیت سایر شهرستان ها هم دست کمی از شیراز و استهبان و داراب ندارند. تا پایان سال ۹۲ در ۲۹ مرکز شهرستان سیستم دیجیتال نصب شده یعنی حدود ۷۷ درصد جمعیت استان پوشش داده می‌شود اما هنوز از ۱۰۶ شهر فارس ۵۶ شهر سیستم دیجیتال ندارد. از طرفی هزینه ایجاد ایستگاه های تلویزیونی شبکه دیجیتال بسیار بالاست به طوری که اگر قرار باشد تمام ۴۲۵ ایستگاه تلویزیونی موجود در فارس با هزینه هر کدام ۶۰۰ میلیون تومان دیجیتالی شوند نیاز به ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار است که صدا و سیما به دلیل کمبود پول و اعتبار نمی تواند چنین پروژه ای را در زمانی کوتاه انجام دهد.

سهم ۱۷ میلیون تومانی صدا و سیمای فارس از محل دو درصد نفت و گاز جهت مسائل عمرانی در سال ۹۲ گرچه در نگاه اول مضحک به نظر می رسد اما واقعیت دردناکی است که رسانه ملی در این استان با آن مواجه است.

سوال اینجاست چرا مردم «زیبا شهر» که چسبیده به شیراز هستند از تماشای تصویر با کیفیت تلویزیون محروم باشند؟ چه کار فرهنگی مهمتر، ماندگارتر و واجب تر از ارائه صدا و تصویر با کیفیت خوب به مردم می تواند وجود داشته باشد؟ هیچ کس بحران آب و نیاز ضروری‌ مردم به آب را منکر نمی شود اما مشکلات رسانه ای که بتواند فرهنگ اسلام ناب را مستقیما به خانه تک تک مردم ببرد کمتر از بحران کمبود آب نیست چرا که رهبر معظم انقلاب فرمودند فرهنگ مثل هوایی است که تنفس می کنیم.


ائمه جمعه، استانداری، فرمانداری، شهرداری، شورای شهر، سپاه و بسیج و تمام کسانی که دغدغه فرهنگ اسلامی ایرانی را دارند و به دنبال زنده نگه داشتن ارزش ها هستند، خوب می دانند که تلویزیون به عنوان رسانه ملی، از صدها تریبون و سخنرانی و بنر و بروشور و... تاثیرگذارتر و فراگیرتر است لذا بهترین گزینه برای فرهنگ سازی و مبارزه با فرهنگ استکبار حمایت مادی و معنوی از گسترش کمی و کیفی شبکه های تلویزیونی است.


نهادهایی که بودجه سالیانه آنها چندین هزار میلیارد تومان است می توانند دغدغه های فرهنگی خود را با حمایت مادی و معنوی از صدا و سیما در جهت توسعه فعالیت های کمی و کیفی از طریق تریبون ملی دنبال کنند. شورای شهر می تواند برای رفع مشکل شهروندان در زمینه دریافت پوشش دیجیتال با استفاده از ظرفیت صدا و سیما در پوشش اخبار اقدامات خود، این سازمان را در ساخت ایستگاه هایی همچون سعدی و زیباشهر یاری کند.

نهادهایی که امروز نگران تاثیرات فرهنگی ماهواره بر خانواده ها هستند، بایستی در کنار فعالیت های سلبی و ایجابی خود، صدا و سیما را در توسعه شبکه دیجیتال در استان یاری دهند تا خانواده به بهانه عدم آنتن دهی شبکه های تلویزیونی به سراغ دجالواره یا همان ماهواره نروند.

نمایندگان مجلس نیز باید با استفاده از قدرت قانونی خود بودجه لازم را برای توسعه شبکه های دیجیتالی در استان فراهم آورند و در این بین حب و بغض‌های سیاسی، اعمال و ترجیح نظرات و سلایق شخصی بر منفعت عمومی مردم شهر باید جدا پرهیز شود.

صدا و سیما نیز باید در کنار نگرانی توسعه سخت‌افزاری با تولید محتوای مفید، جذاب، متعدد و متفاوت به دنبال جذب و اقناع مخاطب باشد چرا که در آینده نزدیک، دو هزار شبکه ماهواره‌ای روی تلفن‌های همراه به آسانی قابل دریافت خواهد بود... آیا برای مقابله با این پیشرفت‌ها هم از پارازیت استفاده خواهیم کرد یا راهکاری‌های دیگری داریم؟